Guet Andenken vergeiht nich

Aolt, vergiätten, vörbi … Dat sitt hatt. Dat Aoltwiär’n is nich uptohaoll’n. Aower keegen dat Vergiätten könnet wi wat doon, denn: Guet Andenken vergeiht nich. Bi dat hät jedereen so siene Geschichte.

     Mi is et faken gar nich bewusst, män statt dat et liekuut geiht, nemm ick dann doch wier den Dreih in de Stiege, üm dat lütke Kapellken harüm, de Thiekluse, dao wo eenst mien Öllernhuus stönn. Ick wör dao, An der Thieklue 8, vör Jaohren de lesste Gast. Eenmaol noch met Sinn un Verstand dedör, heelmaol schön drömmelig (ganz langsam) met Bedacht.   

     In’ Wuohnstuoben knarrde dat Parkett. De Wände kahl. An de Siete, dao wo dat hellböökene Schimmel-Klavier stönn, wat so vull un klar klüng, hüng bloß noch ’n Thermometer: 16 Graod. Ick schüddelde mi. Eenmaol noch tröck ick de Blendladens sachte hauch un keek sinnig up dat Thiekapellken, dao wo de Naobers eenst för Vaa un Moder den Schmerzhaften Rausenkranz biädt harren, bevör et in de Kuhle göng. Genoog sinneert. Glieks den Rolladen män wier runner. Huh, wu dat dört lierige Huus hallde. Könns Angst bi kriegen. Düöre to.

     Nu in de Küök. Kien Herd, kien Disk, kien Stohl, kien gar nix mehr. Doch. Eene Fleige. Arme Fleige. Ick leit se dao alleen – un möök de Düöre to.

     Dann dreef et mi, dör ’n Flur met de hell-giällen Solnhofer Fliesen, de Treppe hauch. Et kam mi vör, as wenn et dao buoben, wo ick mien Zimmer harre, ja, as wenn et dao buoben nu noch stiller wör äs unnen. Doch knarrede weinßens noch de Holttrepp so es immer. Immer? Dat gaff et hier nu nich mehr.

     Buoben göng ick vörsichtig ’n Tratt up den Balkon un keek van dao uut noch maol in usen Gaoren. In’ den aollen Appelbaom, Dülmener Rose, satt ’n Gaitling un süng. Terügge noch maol en Blick in mien Jugendzimmer. Nix mehr drin. Un doch keek ick mi üm. Dabobi süng van buuten her de Gaitling so schön. Ick göng. Gar nich schön. Män ick moss nu gaohn. För immer. Düöre to. Treppe runner.

     Unnen bleef ick noch maol staohn. Kien Mucks mehr to hören. Auk de Gaitling wör wuohl all wegfluogen. Ick keek un lusterde noch maol … Nix. Klingel und Strom wören affstellt. Aower, et röök noch immer so es fröher. Hmm … Deep haalde ick Aom. Oh, wat schön … Wat wör et schön hier. Un nu … Hölp nix. Nu män heruut. Bumm. Nu wör de Huusdüör to.

     As ick göng, dacht ick: Du wörs hier nu de lesste Gast.

Ick gaoh nu een för allemaol
van hier äs lesste Gast.
Ick dreih mi nich mehr üm un haoll
den Kopp mi frie van Last.

Un doch wink ick äs lessten Gruß –
un gaoh in wunnerlicke Fier.
De Düör is to, mien Öllernhuus,
seih ick nu so nich wier.

Kien Wörtken un kien Lachen mehr,
nich eener, de hier noch wat will.
Dat Huus, et döt mi doch wat sähr –
waorüm bloß is et nu so still?

Nu denn, mien leiwe Öllernhuus:
Adjüs, ick laot di nich in’ Stich.
Un mott ick auk dör Sturmgebruus,
deep in mien Hiärt, deelt nix us nich.

De Tieten, ja, se wören schön,
nix häb ick hier verpasst.
Doch hett et nu: „Auf Wiederseh’n.“
Et fällt mi schwuor äs lessten Gast.

Kastanjengrött’e, dat is ’n pässig Maot för dralle Suppenbällekes, de, bruusend üm ne guet affhangene Beenschiewe samt ’n Stück hauhge Rippe den Pott üöwert Füer blubbern laotet. Et is ne gediegene, doch wohlige Küökenmusik. Doch is dat nich bloß wat för de Ohren, de Buuk häff de wanner auk wat van. Hmm … Rindersuppe met Hörnkes, samt Grieß- und Marklößkes, dat was Omas Mesterstück fröher.

     För mi wören as Kind „de Bällekes“ mien Een un All’s. Söwwst vandage bewahre ick mi se noch immer bis antlest up ’n Teller, üm se mi auk schier smaaken to laoten; so krieg ick noch soiäben en Fitz Muskat debi gewahr. Mit nix to verglieken. För so nen Suppenteller laot ick all’s liggen un staohn. Besönners winterdages, wenn de Suppe so wohlig van binnen her wäörmt. Ha, wenn et buuten so van Küllde knackt, giff et dann nix Schöners för mi. De Suppe mäck mollig warm, dat geiht bis ant Hiärt. Un dör ’n Kopp gaoht mi daobi so männig Belder van fröher. 

     Ick seih se noch, de aolle Küppersbusch-Kuokmaschin in Omas Küöke, wo, puttkewarm winterdages en Pott Rindersuppe met Bällekes sachte blubbernd küökelde. Opa harre iäben noch de Füerklappe loslichtet, üm met dat Pruokeliesen de Aske wegtoschüeren, so dat Funken debi druutstööben. Dann legte he twee Union-Brikett nao. Dat gaff för lange Tiet ne gloinige Wäörmte. De hörden wi gar. Et fiepte so ganz iäben manges debi. Un wat schön heimelick, wenn de Suppenpott sacht debi blubberde. Göng et to harre, schööf Oma ne vörsichtig ächten up de Herdplatte. Nen Suppenpott dröff niämlicks nich ballern. Dat wäre för ne guede Suppe nix. Jaja, sowat mott man wuohl alle wietten, süss is et nix met ne lecker Suppe. Doch Oma wüss wuohl, wu dat göng. Bi Omas Bällekessuppe rulle ick vandage noch de Aogen. 

     Dann, punkt twiälf Uhr, was et sowiet. Iättenstiet.

     Fööl, week un sacht buuten witt de Schnee, gööt, dampendheet, Oma de Tellers vörsichtig vull. Ick kreeg gar noch nen Schleif mehr – met ’n paar Extrabällekes. Opa biädede: „Komm, Herr Jesus, sei unser Gast …“ Un ick dachte, gar nich andächtig: „Jesus, Jesus, könns hier nu auk män lecker Suppe iätten …“ Himmlischk! Ach, wat wäre de Hiemmel wuohl ohne Omas Bällekessuppe?

     „Schmeckt et di?“ fröög Oma fröndlick un puußede vörsichtig up iähr ’n Liäppel. Ick nickoppede, slürfend, denn ick rullde jüst twee heete Bällekes von eene Siete Mund in de annere. Opa kneep mi ’n Aoge to, greep nao den Schleif un dai mi noch ’n Schlag Suppe estra, guet dick … Oh, Oma höölt up fien: „Män nich glieks so gierig an‘ Disk. Suppe is de genoog. Wi wserdet alle wuohl satt.“ Dat wören wi auk wanner. So richtig büükskesmaote satt. 

     Nao et Iätten legte Opa sick met de Zeitung upt Sofa. Oma möök et sick an de Kuokmaschine bequem. Üm sick de Fööte drin to wäörmen, stellde se de Herdklappe wiet up, ruttkede en Lehnstoohl vör den molligen Herd, schööf sick ’n Küssen in‘ Rüggen, faltede de Hande üöwer ’n Buuk un gaapede een- tweemaol so recht von Hiärten. Dao fööl iähr den Kopp auk all Stücksken för Stücksken deep vörnüöwer. Sodann kam auk all met Liekmaot iähr fiene Ruheröcheln.

     Bloß eenmaol ümbladert, lag sietto van Disk un Sofa de Zeitung up en Buoden. För Opa nich mehr interessant. Ah wat, he schlööp dao all langhen up de Couch un snuokte, wu Opas nu maol so snuorket, wenn se et met dat Gaumensiägel häbet. Mi störde et alle nich. Et harre gar wat Beruhigens.

     Ick satt still an‘ Disk un spiellde met mienen Matador-Baukasten. Buuten fööl samtweek sacht de Schnej. Hill’ge Ruhe. Bloß den Wecker up de Anrichte tickede: „Tick, tick, tick …“ Vandage denke ick: In‘ Pardies könnt et nich schöner.

„Tick, tick, tick…“, ja, de Tiet, de Tiet. Stunden, Dage un Jaohre, man kann de nix an dreihen. De Tiet vergeiht. So sach fröher all de Buer an de Taofel (Tisch): „Ick gönn ju ja gerne wat to iätten, aower de Tiet, de Tiet!“

Et schinnt, wi harren et met de Tiet immer all in en Knüpp. Et baselt den eenen noch mehr äs den annern. Aower wu wi et uk angaoht, wi laupet de Tiet nich devon. Kieneene kann debi uutscheren. Et geiht vöran un et giff kien Terügge. Wi könnt se nich packen, de Tiet. Un doch packt wi de us into. Wi willt egaol tovull. Un glieks is et all wier een Hassebassen.

In Klausters gaoht se de änners mit üm. Wu dat? Se haollet Ordnung. Orden, dat Wort kümp jä von Ordnung. Wat de Tiet anlangt, häbt se daoför ’n guet Maot: Ora et labora. Nu kann nich jedereene glieks so fromm dör de Welt laupen. Doch off fromm orre nich, de Uhren gaoht för alle liek. Wu wi de aower bi ticket, dat lich nich an de Uhren, dat lich an us. In de Klausters geiht et mehr so nao de Uhrenkastenpendel. Immer sachte an. Bloß aff un an gongt et. Dat is nich bloß guet för de Nerven, in de Klausters sind se dao allemaol guet bi tofriär.  

Un usereen? Bi so wat es „Zeitmanagement“ moss ne Mutter Oberin gar maol luuthals lachen. Üm mehr Tietgewinn villicht gar fixer noch schlaopen? Se wünk aff bi so unwiese Ticktacktaktik. So möök man sick doch bloß sömms wat vörwies. Je mehr Tiet se insparden, ümso weiniger härren se doch devon! Hiärt un Siäl kaimen de gar nich mehr mit. Ümso mehr wollen nu gar de Mensken. Doch jüst dat dömpte de Besinnung. Daobi wäre et an sick ganz eenfach: Eenfach de Tiet Tiet sien laoten un dat doon, wat jüste naidig wäre. Dann göng et.

Wat? Dat göng nich? Oh, dao moss de Mutter Oberin aower wier lachen! De Tiet bleef, wat se wäre. Sach aower de Mensk: „de Tiet vergeiht“, so sach de Tiet: „de Mensk vergeiht.“ Oh, dao göng nu jüst gar de Gong bi.

Verhaalen (erholen) ohne betahlen, dat geiht. Und noch so schön, ohne glieks graut Urlaub to maaken. Ah wat. Geiht auk änners. För Gott’s schöne Welt bruukt et gar kein Geld. Daoför mott man sick bloß es maol up ’n Patt maaken. Eenfach loss. De Döör haruut, up dat naichste Pättken an und „wohlauf in Gottes schöne Welt“.

     Iäben noch dör de Siedlung, dann dat lesste Huus längs. In den grauten Gaoren, quiält sick koppüöwer nen aollen Kerl. Off em dat nich wuohl in‘ Puckel göng, roop ick em to. He böört sick up un kömmt lück krumm up mi to. Daobi sägg he mehr för sick: „Im Schweiße deines Angesichtes …“ Un dann: „Ohne Fleiß, kein Preis.“ Aower he dai et gerne. Et dreew em hier jä nich eenen. „Wochte“, ick soll doch iäben es staohn blieben. Meinee, dat hier eenen laip, de noch Plattdüütsch konn! Dat freut em. So staoh wi an dat Heck (Gartentor) un küert us nett wat to.

     He wieset up sienen Gaoren, up de Tomaten, Sorte Goldene Königin, in kienen Supermarkt to kriegen. Aower Geschmack! Dä, ick soll es eene probeeren. Hmm … Wunnerbar. Dat möök den Perdemess. Drüm daien et de Bauhnen un Brombeer’n auk iämso guet. Dat seih ick. Se kruupet mi dör de lütke Hiegge jä baoll bis an de Beene. All’s in all’s feihlde et aower an Riägen.

     För’t Erste härre ick et aower leiwer noch drüüge, sägg ick em. Ick woll wieder. Aower eenen leckern Appel för unnerweggens, so as Sonderangebot, den woll he mi noch doon. Appels wören immer guet. As he den Appel för mi an siene Manchesterbüx blank wienerde, sagg he mit Betonung: „Einen Apfel täglich, keine Krankheit quält dich.“ Gravensteiner. Dat wär wat. Kick an. Na dann: „Dank un Hendoon!“ „Auk so!“ Ick soll es wier tokieken.

     Ick tippel wieder. Up de Kööhe (Kühe) hento, de mackelig in Wieskengräss liegget un ruhig vör sick hen kaut. Nu biet ick in den Appel un schmatz nao Lust un Luun debi. Mi schinnt, üm mi herüm freuet sick all’s mit mi. Noc so schön de Füerrausen (Klatschmohn) tüsken Trimsen (Kornblumen), raut un blao, den Tuun längs. Ick gaoh de dran vörbi. Von wiet her tuckert, so iäben to hören, nen Schruuwenfleiger (Hubschrauber). Soll män fleigen. Ick laupe, blief dann aower nao ’n Tietken an ne Bööke staohn un sett mi dao up de Bank. Üöwer mi piepket ’n Vüögelken. Mi feihlt et an nix. Ick recke mi, haal deep Aom, kniep de Aogen to un denke: „O Gott, wu schön is Diene Welt …“

♣       ♣      ♣

Immer was Feines von hier:
Plattdeutsche Pötter-Bücher aus dem Aschendorff Verlag Münster

Uut ’n Huuse röpp et mi to: „Herin met di, dat Tweeuhrsköppken (Mittagskaffee) is glieks sowiet!“ Forts derup de Fraoge: „Is dat för dat Buutensitten nich wuohl noch wat frisk?“ Ick roop terügge: „Nää! Män langsam an met den Koffie. Hier, Südsiet, lött et sick guet duer’n (hier kann man es gut aushalten)!“ Jaja, denn: Fröhjaohr lich in de Lucht.

Wat schön nu wier hier buuten. Ick sitt up de Huusbank un aal mi in de erste mollige Meddagssönn. Un doch schütt up maol noch de Wind met ne Böe üm de Ecke un lött för nen Moment de Waaterfützen bibbern. Glieksdrup dreiht he aower giennsiet wier aff. Dat is nich mehr vull met em. De Sönne lött em nich mehr gewähren, se kann et nu all ümso biätter. Löchtend speigelt se sick in de Waaterfützen, so dat in Nullkommanix dat Lecht dao män so ruutglitzert. Dat will sick en Kiewitt es genauer bekieken. He is nieschierig an den Waaterpool daale gaohn. Dao steiht he nu, wüppket lück he nun her, kick üm sick, bekick sick geck in den Waaterspeigel un röpp sien eegen Namen, so as woll he säggen: „Ja is dat denn de Müöglichkeit? Dat sin ick jä!!“ Meinee, wat häff den Vuogel en Spass. He dreiht sick, he hopset un kiewittket et uut. Kien Wunner, denn: Fröhjaohr lich in de Lucht.

Nich minner munter gaoht et de Fiäken in’ Swienekoben an. Se rengstert (rennen und springen) hen un her, slaot’ Haken un quieket met Juchhee. Met bloß een Aoge kick sick Bello dat Gejüchter an. De Rüer lich ganz still in de Meddagssönn niäben sien Schott un döset still för sick hen, den Kopp platt up de Vörnepooten. Bloß bi dat undöchtig Swienegequietske bequemt he sick, een Aoge es an dat Spitakel to waogen. Doch dao föllt et auk all sacht wier to. He weidet sick leiwer an de warme Sönn, statt an de unwiese Schwienerie. Män nu lött auk he män so iäben so ’n eentrötig Gnuoren von sick hören. Mi schinnt, as woll he säggen: „Schwieget still. Et is doch so schön wier hier.“ Dao bünd beide Aogen all wier to – un he draimt vör sick hen. Fröhjaohr lich in de Lucht.

Auk ick kiek met halwe Döppen so iäben hauch in de Weltgeschichte un draime mi hiemmelan. Daobi plink ick aff un an so iäben in den weltenwieden Hiemmel, noch ohne Kläör (Farbe), blank baolle es Waater noch un doch all met so ’n iäben fien Blao dedör. So luurt de Lenz. Lecht un Sönne kieket all änners. Et is nich to verkennen: Fröhjaohr lich in de Lucht.

Deep haal ick Aom. Et rück gesund, lück kruutig-bitter. Dat mäck hier vörn den Hollerbusk (Holunderbusch). De Meddagssönn geiht all derbe an em ran, so, as woll se siene dummendicken Knoppen knappen. Dat giff den kruutigen Ruuk. Wat ’n Aroma! Treck dat de Vüögelkes an? Se piepket un singet un wüpket un springet munter üm den kluckskernden Grabenrand. Dat plätts-kernde Waater funkelt vörne jüst unner de Biärk. Et is, as woll de Baom met siene fienen Pietskentööge noch vörsichtig wat an Wind infangen. Män dao is nich mehr vull to fangen; denn: Fröhjaohr lich in de Lucht.  

Uut ’n Huuse röpp et mi wier to: „Wo bliffs?! De Koffie wochtet!“ Ick reck mi piel dör un staoh up, up de Biärk hento. Uut ne Borkenwunde quillt en Druoppen, en Dröppken baomeegen Fröhaohrssaft. De Sönne glitzert derin. Ick tippe vörsichtig met ’n Finger dran un nippe wat devon. Hmm … Et lött mi den Koffie vergiätten. Schier Fröhjaohrsgeschmack. Schmeckleckend kiek ick üm mi. Et is nich to verkennen: Fröhjaohr lich in de Lucht.

♣       ♣      ♣

Immer was Feines von hier:
Plattdeutsche Pötter-Bücher aus dem Aschendorff Verlag Münster