Bild: pixabay

Wir schätzen die Gemütlichkeit;
im Plauderton Besonnenheit.

Ob Döönken oder Minnemär,
ob Klöönken oder sonst noch mehr,
ob heiter oder sachte an,
zuweilen gern auch mit Gesang.

Doch wird mitunter auch geschwiegen,
um Schwieriges gut hinzukriegen.
Oder „nur so“, warum nicht?
Schön auch mal, wenn niemand spricht.

So kommen wir, funktionsgerecht,
mit allem an sich gut zurecht.

Bild: pixabay

Häs et auk all hört? Beckmanns Bruni is daut. Oh ja, dat mott man säggen, met Bruni geiht ne heelmaol achtbare Frau uut de Welt. Se was so recht eene es du un icke. Se höölt de Riegen bineene un dai alltiets, so guet es et göng, dat wat se konn. Drüm düssen Naopries hier auk glieks vöran.

     Nich dat wi Bruni (so es bi Melitta) nie’e Koffiefilters to verdanken härren. Nä, dat nich. De Frau häff auk nich eenmaol vör de Vereinten Nationen in New York ne graute Rede haollen. In Berlin häbt se van Bruni auk noch nix hört. Se wör nich Parteivörsitzende un se satt nich in’ Aufsichtsrat van de Sparkasse. Bruni wör auk nich Influencerin orre Feministin. Se brachde äs Frau auk nich, alleene up ’n Paddelböötken, den grauten Amazonas ächter sick. Et gaff för Bruni weder Gold-medaillen noch Weltrekorde. Offwuohl se guet kuoken konn, wör von Bruni in nich eene Fernseh-Kochshow wat to seih’n. Nä, Bruni häff de Welt nich ümkrempelt. Nix an Schlagzeilen gaff et üm de Frau. Nix Extras. Un nu is Bruni daut. 

Still göng Bruni dör de Welt;
se möök üm sick nich graut Gewält.
De Frau dai guet, wat se so konn,
wör nett alltiets un flietig, fromm.

Bruni harr fief Kinner. De Mann wör iähr all fröh stuorben. De Rente, dat wör nich vull. Se moss män alltiets schön sparsam sien un guet uppassen, dat et de Kinner an nix feihlde. Aower se sind alle guet terechte kommen. De Enkelkinner wören ganz Omakinner. Muorns droffen se wuohl koppüöwer in iähr Bedde. Dao harr Bruni Spass an. Un noch vör Wiäken häff se iähr Plätzkesbacken bibracht. Ansüss dai se de Lütken gerne schöne Geschichten vörliäsen un uut de Familge wat von fröher vertell’n.

     Wat süss noch? Bruni dai gern Naihen un Stricken, daobi keek se alltiets fröndlick drin. Denn nich weinig devan göng för wat Guets in Wiehnachtsbasare. Unner de Lüe göng Bruni auk immer gerne. Se süng mit in’ Kerkenchor un suorgte för muntere Radtouren för de Frauengemeinschaft. Ansüss höölt se iähr Hüüsken prick un dai met Luune wat in‘ Gaoren; ja, Bloomen wören iähr een un all’s. Se küerde de gar mit.  

     Tschä, all dat wör maol. Nu is Bruni daut. Waorüm ick dat hier nu aower schriewe? Weil bi sücke es Bruni nich eener an‘ Graff graute Reden hölt. Weil se üöwer sücke es Bruni in de sozialen Medien lachet. Ümso mehr will ick hier es säggen, dat sücke es Bruni – auk ohne Ordens – för de Welt wahre Wohltäters sind! Se hölpen wo se konnen, daien alltiets flietig wat, häbt sick nich wegducket wenn wat wör, häbt nich rümmuult, se häbt nich eene Menskensiäle quiält un nich eenen üöwer’t Ohr haut. Aower in‘ Fernsehen orre so wat es Tiktok kennt se sücke es Bruni gar nich.  

    Ick aower will nu gau noch seihn, dat Bruni en Naopries krich. Drüm gaoh ick glieks stantepee nao et Amt, ümdat Bruni posthum noch dat graute Bundesverdienstkrüüß 1. Klasse krich. Wenn nich Bruni, well dann …?

Emma Pötter (1926 – 2003): Sommerabend an der Ems, Aquarell 1980

As wenn sick Hiärwst un Fröhjaohr paart,
so is se, use Iemseart.
Maol blöss de Wind, maol schuurt et natt,
maol lacht de Sönn up Tratt un Patt.

Nich graut Buhai met Trömmelkes,
nich Bömmskes orre Bömmelkes,
wat tellt, dat is dat rechte Waort,
nich to lang un nich to kuort.

Hier treck nich eener di ne Schnuut.
Se küert daoför hier reinheruut.
Lutt männig Waort auk groff män doch,
Up Iemseart klingt‘ truulick noch.

Mit Aaperie kömms hier nich wiet.
Wat auk nich tellt, is Spiet un Striet.
Eens aower geiht schön Ton in Ton:
Bedächtig weg dat Rechte doon.

Man mäck nich graut Tamtam üm Nix,
doch feihlt es wat, bis holpen fix.
Hatt is de Griff, män week dat Hiärt,
de Art is sicher nich verkehrt.

Hier geiht et up dat grööne Land,
met Luune alltiets Hand in Hand.
Drüm treck de Pläät ick hier nich kruus,
denn ick bin giäne hier tohuus!

Ja: So is use Iemseart,
as wenn sick Hiärwst un Fröhjaohr paart.
Dat moss so nemmen, es et is,
dann geiht et guet di, ganz gewiss.

Bild: Manfred Heskamp, Elte

Us Plattdüütsch is so warm, so riek –
doch kann man sick de auk an schüer’n.
Met jede Spraok steiht Platt sick liek,
wi könnt et gar genoog nich küern!

To Platt päss kiene graute Schnuut
un iä’mso weinig wild Gestüöhn;
bi Platt, dao süht man guet bi uut,
drüm is dat Plattküern auk so schön!

Denn nett up Platt sick wat vertell’n,
mäck munter glieks, doch manchs auk still;
man bruukt sick nich debi verstell’n,
drüm präötket wi, so Gott et will.

Nich bloß von dat wat fröher wör
vertellt wi us dann gerne wat,
auk wat vandag so giff Couleur,
beküer wi iämso liek up Platt.

Met Platt lött lustig et sick ulken,
doch lött sick auk wuohl butt wat säggen.
Nich minner dräch et us up Wulken
un kann sick fien ümt Hiärtken leggen.

Us Plattdüütsch, dat is mehr äs schön,
dao schüert sick nich dat Hiärt bi wund,
heel änners äs so Wortgedröhn,
mäck Plattdüütsch gar de Siäl gesund.

Et weigt us dann, wat dao so klingt;
wi föhlt us licht, annommen, froh –
as wenn van wieden us wat winkt
un kaim ganz sachte up us to …

Oft klingt wat nao, wat lange wör,
as woll et us maol wier wat säggen.
So wat geiht dann dör un dör
un döt heel fien de Siäle weegen.

Auk dat is Platt, van Hiärten sacht
wäd et us sinnig dann tomoot,
as härren Engelkes wat bracht,
doch nich met Flittkes, nä, to Foot.

Ja, Hiärt un Siäl gaoht heelmaol up,
kümp Plattdüütsch echt un fien deher –
as gäff et hiemmelwärts en Schub,
man will dann änners gar nix mehr …

Bild: pixabay

Eens hier glieks vöran: Nich dat fröher all’s biätter wör, aower et wör änners. Wenn auk wuohl in de Industrie noch heel änners, göng et daomaols aower bi Otto Normalverbraucher so „nachhaltig“ to, dat et nachhaltiger boall nich mehr göng. Dat göng gar bis ant Lokuspapeer. Statt et, so es vandage, „dreilagig sanft“ glieks in dutz Rullen to kaupen, schnibbelte Bäänd et noch uut Zeitungen Blatt för Blatt ääsakkraot terechte. Upt Hüüsken dao üöwern Pinn trocken, mossen Memmen et män guet knuwweln, üm sick dat Chat de nich bi wundtoschüeren. Aower wat dött man nich alle so för de Nachhaltigkeit! Dao können se sick vandage Bispiell an nemmen. Doch nich bloß dat.   

     Urlaub? Hö? Woför harren se denn ne Gartenlaube? Üöwerhaupt keek man noch drup, de Pennige bineenetohaollen. Et gaff gar noch den Weltspartag. Aower nich för so „Sondervermögen“ es vandage, sönnern et kam de wat bi up de hauhge Kante. Motto: Spare in der Zeit, dann hast du in der Not. Auk dat is un bliff nachhaltig, dao könnt se vandage alle säggen, wat se willt. Upmaakerie (Verschwendung) is et Keegendeel. So gaff et fört Gröwwste Dalli-Kernseepe, eenzig sunndags Lux. Werkeldags leipen de Lüe in iähr Aolldagstüüch, eenzig sunndags in en stiewen Staot. De Wiäke dör gaff et Dörgemöös off Pannkooken, eenzig sunndags Braoden. Doch met de Tiet kam de immer mehr met bi. Mi schinn, as de ersten Kauplaans met iähr „Vollsortiment“ Reklame mööken, möök dat all den ersten Knick bi de Nachhaltigkeit.

     So füng dat bi Emmas Kauplaan auk an. Buuten harren se niäben Kaiser-Natron all en bunt Schild met den Sarotti-Mohr dranschruuwet. Kuortdrup kam de auk noch Underberg met bi: Seit 1846 das Fläschchen Wohlbefinden nach fetten Speisen oder reichlichen Mahlzeiten. Man konn all füst säggen: Oh je, Nachhaltigkeit Adé. So füng dat an, Geld juckte in de Taske. Je grötter dat Angebot, ümso mehr Lüe wören de verrückt up. Dat Nachhaltige stört dao bloß bi.

     Gott Dank giff et noch sücke es Bäänd. De kam dao vör Jaohren auk es maol persönlick bi Emma drin. Siene Frau kureerde wuohl wat uut (war krank) un so stönn Bäänd dao met en Ssieddel in de Hande un gaff Order an Emma: Tüütken 100 Gramm Sago, en Spitztuuten vull fien Bookweetenmiähl (aower dat uut Dörpen!), een Pülleken Essigsaure Tonerde, ne Rulle Hansaplast, halw Pund guede Buotter … Un as Emma fröög: „Süss noch wat?“, sach Bäänd: „Jau, Nuul’n.“

„Wat för Nuul’n denn?“, woll Emma wietten. Bäänd keek dutt (verstört) üm sick un meinde bloß: „Nu ja, Nuul’n. Wat mehr?“ „Woför söllt de denn sien?“, keek Emma em an, „an sick doo ji se jä bloß äs Sternkes in de Suppe, oder?“ „So is et“, stimmde Bäänd to, „aower use Enkelkinner kommet un …“ „Bruuks mi nix mehr säggen“ gaff Emma sick verständig, „ick weet, de jungen Lüe vandage sind eenzig grell noch up heel wunnerlicke Pasta: Ravioli, Tortellini, Lasagne, Penne, Makkaroni, Canneloni …

„Hör mi up met all dat Nuulnlatien!“, reip Bäänd. He woll doch nix änners äs Nuuln. „Leckere Nuuln, mehr nix.“ „Dat gleiw ick gerne“, nickoppede Emma, aower so eenfach wäre et nich demet. Et gäff män auk noch Bandnuul’n, Spaghetti, Trullis, Zöpflis …“ „Schluss!“ reip Bäänd, „wo sin wi denn? Nu sorg ick daoför, dat et bi us Katuffelpannekooken giff!“

 „Wenn du dat meins“, meende Emma un streek so niäbenbi en Krüemel van de Ladenthek, „häb ji denn auk genoog Üölge noch in Huuse?“ „Wat weet ick“, brabbelde Bäänd verdreitlick, „dann giff mi män so ’n Pülleken mit, dat is jä nich weg.“ „Genau“, nickoppede Emma. „wat för Üölge sall et denn sien? Raffiniert orre kaolt presset? Soja, Sesam, Sonnenblumen, Mais, Kürbiskern, Distel, Raps …?“ „Oh je!“ quäkte Bäänd nu bloß noch, „Frau, statt Raps giff mi bitte nu nen Schnaps! Nen ganz normalen Schnaps. De dött et bi mi all recht nachhaltig. Drüm komm mi ja nich noch met Raki oder Ramazotti, dann Gnade Gott di!!“