En aollet Huus
stimmt in Moll wat an

Bild: pixabay

Een Süöhn von mi is en Architekten. De sach es maol, jedet Huus härre nich bloß sien eegen Anlaot, sönnern auk so wat es en eegenen Charakter. Et bruukte Ruhe, üm en aolt Huus spriäken to laoten. Daobi wieseden sick aolle Pöste met behaglicken Glanz. So wat göng dör un dör. Dao schwüng alltiets tüsken Huus un Mensk wat hen un her. Hellhörig süüselden gar fiene Biklänge üm de Pöst debi herüm. Wuohl weil mien Süöhn met en Klavier guet ümgaohn kann, meinde he, Dur, dat pöss to en nie’et Huus; en aollet Huus aower stimmde schön sacht in Moll wat an.

Ick meine, dat is gediegen troffen. Nich dat ick et äs aollen Kerl mehr mit Moll härre. Dat nich. Doch liekewuohl (dennoch) häff Moll ne heel eegene Schwingung. Moll wecket Melancholie. Kiene Truer. Dör Melancholie löchtet stillet Glück. Glück, mehr so äs Glücksiäligkeit. Dao is et nich schlimm, wenn lück Wehmoot hauchkümp, denn dao sitt Dankbarkeit in. Daoför moss di söwwst trüggenemmen. Still sien. Nich piano, pianissimo. In Moll striekkelt et di daobi ümt Hiärt. Heelmaol mollig. 

Hüüser giff et alltiets sücke un sücke. Besönners aolle Hüüser sind längst nich immer bloß Kabrachen (unansehnlich abbruchreifes Gebäude). Drüm lauhnt et, bi aolle Hüüser mehr äs tweemaol hentokieken. Wat leit sick de noch uut maaken? Wat is noch deruut to vernemmen? Dat bruuket kiene grauten Waorde. Aower Hiärt un Siäle meldet sick. Dat mäck wat met us Mensken. Kiek män. Mensken, de en aollet Huus schätzet, kieket guet debi drin. Sücke könnt gar nich brummig kieken. Wu armsiälig denn auk so Veerdel, wo et an smucke aolle Hüüser feihlt…

Ja: En aollet Huus stimmt in Moll wat an. Dao kanns gar nich bi weghören. Et wäre auk schade drüm. 

Mi geiht nich uut en Kopp, as ick dat lesste Maol dör mien Öllernhuus göng. Et is lange Jaohre her. Tratt för Tratt (Schritt für Schritt) göng ick noch eenmaol sinnig von Stuoben to Stuoben, eher ick et affschluuten moss – för immer. Ganz alleene wör ick. Ganz still wör et. Un doch so heelmaol still nich…   

In’ Wuohnstuoben knarrde dat Parkett. De Wände kahl. Lütke schwatte Löckskes, wo maol Belder hüngen. Bloß noch dat Therometer hüng an de Siete, wo dat hellbökene Schimmel-Klavier stönn. Mozart: Adagio för Klavier h-Moll. Glücksiälig spiellde et in mi noch so es fröher. Von den kahlen Parkett göng mien Blick up dat  Thermometer. Sessteihn Graod. Ick schüddelde mi.  

Eenmaol noch tröck ick de Blendladens hauch un keek sinnig up de Thiekluse, dat aolle Kapellken, sietto von usen Huuse, dao wo se den Schmerzhaften Rausenkranz för miene Öllern biäd’t harren. Lange her. Aower et is mi, as wäre et gistern wiäsen. Ick keek – un keek. Dann gaff ick mi nen Ruck un, rummskedi, leit ick den Rolladen herunner. Huh, wat dat dör dat lierige Huus hallde. Un wat düüster et dao nu in den kahlen Stuoben wör. Gau de Dööre to.

Nu in de Küök. Kien Herd, kien Disk, kien Stoohl, kien gar nix mehr. Doch. Eene Fleige. Arme Fleige. Ick leit se dao alleene un göng dör den Flur mit de hell-giälen Solnhofer Platten. Von dao uut de Treppe hauch nao buoben, wo ick fröher mien Zimmer harre.

Et kam mi vör, as wenn et dao buoben nu noch stiller wär äs unnen. Doch still, wat is all richtig still? Mit en vörsichtigen Tratt göng ick noch maol up usen Balkon un keek in usen Gaoren. Dao süng uut den aollen Appelbaom, Dülmener Rose, jüst en Gaitling. Ick weet sicher, he süng in Moll. Süng he mi Adé?

Et greep mi ant Hiärt. Ick dreihde mi üm. Balkondüörn to. Een Blick noch in mien Jugendzimmer. Lierig. Nix mehr dao. Auk icke nu nich mehr. Ick moss gaohn. De Dööre lööt ick anlehnt. Heel met Bedacht göng ick, Tratt för Tratt, de Trepp herunner.

Unnen bleef ick noch maol staohn. Ick lusterde. Nix. Kien Mucks, kien gar nix mehr to hören. Auk de Gaitling schweeg. De wör nu auk wuohl all weg. Adé…

Eenmaol noch de Klingel drücken. Göng nich mehr. De Strom wör affstellt. Eher ick nu gaohn moss, nöhm ick in dat traute Huus noch eenmaol deep Aom. Hm, ick wör siälig. Et röök in dat aolle Huus noch immer so es fröher. Wat ne Wonne.  

Un dann: Bumm… Nu wör de Huusdüör to. Dat Bumm sitt mi noch immer hatt.

Bällekeswintersuppe

Bild: pixabay

Kastangelgrött’e (Kastaniengröße), dat is ’n pässig Maot för dralle Suppenbällekes, de, bruusend üöwer ne guet affhangene Beenschiewe samt ’n Stück hauhge Rippe den Pott üöwert Füer blubbern laotet. Et is dann ne gediegene, doch wohlige Küökenmusik. Se lutt (klingt) nich bloß winterdages guet. Hmm … Rindersuppe mit Bällekes (Grieß- und Marklößchen) samt Hörnkes (Hörnchennudeln), dat wör Omas Mesterstück. För mi wören de Bällekes mien Een un All’s. Immer noch bewahr ick mi up ’n Teller wat devon bis antlest, üm se mi auk schier noch smaaken to laoten; so krieg ick noch soiäben nen Fitz Muskat debi gewahr. Mit nix to verglieken. För so nen Suppenteller laot ick all’s liggen un staohn. Ick sin de ganz siälig bi. Jüst wenn et buuten knackt von Küllde, giff et nix Schöners för mi. De Suppe mäck binnen mollig warm, dat geiht bis ant Hiärt. Un dör ’n Kopp schütt mi daobi so männig Deel von fröher.  

     Ick seih se noch, de aolle Küppersbusch-Kuokmaschin in Omas Küöke, wo, puttkewarm winterdages nen Pott Rindersuppe mit Bällekes sachte blubbernd küökelde. Opa harre iäben noch de Füerklappe loslichtet, üm mit dat Pruokeliesen de Aschke wegtoschüeren, so dat Funken debi druutstööben. Dann leggte he twee Union-Brikett nao. Dat gaff för lange Tiet ne gloinige Wäörmte. De hörden wi gar. Oh, wat schön heimelick, wenn de Suppenpott schön sachte so för sick henblubberde. Göng et to harre, schööf Oma ne vörsichtig ächten up de Herdplatte. Nen Suppenpott draff niämlicks nich ballern. För ne guede Suppe is dat nix. Gleiw dat män. Ne guede Suppe bruuket auk ’n guet Händken; ne schmacklicke Bällekessuppe wuohl twee.

     Dann, punkt twiälf Uhr, wör et sowiet. Iättenstiet.

     Fööl, week un sacht buuten kaolt de Schnee, gööt, dampendheet, Oma de Tellers vörsichtig vull. Ick kreeg gar noch nen Schleif (Schöpfkelle) mehr, mit ’n paar Extrabällekes. Opa biädede: „Komm, Herr Jesus, sei unser Gast…“ Un ick dachte, gar nich andächtig: „Jesus, Jesus, könns di doch nu auk es hier use Suppe sattiätten …“ Himmlischk! Ach, wat wör de Hiemmel wuohl ohne ne leckre Bällekessuppe?

     „Schmeckt et di?“ fröög Oma fröndlick un puußede vörsichtig up iähr ’n Liäppel. Ick nickoppede, slürfend, denn ick rullde jüst twee heete Bällekes von eene Siete Mund in de annere. Opa kneep mi ’n Aoge to, greep nao den Schleif un dai mi noch ’n Schlag Suppe estra, guet dick … Dann sach he, naodem he mit de Tunge lück schlicksernd üm de Tiähn gaohn wör, „dat et use Ötteken mundet, dat sühs doch wuohl.“

     Baolle wören wi denn auk alle wohlig satt. Nao et Iätten legte Opa sick mit de Zeitung upt Sofa. Oma möök et sick an de Kuokmaschine bequem. Üm sick de Fööte drin to wäörmen, stellde se de Herdklappe wiet up, ruttkede nen Lehnstoohl vör den molligen Herd, schööf sick ’n Küssen in‘ Rüggen, faltede de Hande üöwer ’n Buuk un gaapede een- tweemaol so recht von Hiärten. Dao fööl iähr den Kopp auk all Stücksken för Stücksken deeper vörnüöwer. Sodann kam auk all iähr fiene Ruheröcheln, schön mit Liekmaot,

     Bloß eenmaol ümbladert, lag sietto von Disk un Sofa de Zeitung up en Buoden. För Opa nich mehr interessant. Ah wat, he schlööp dao all langhen up de Couch un snuokte keggen Omas Röcheln an. Wu sall ick säggen, et störde mi nich. Nä, et harre gar wat Beruhigendes.

     Ick satt an‘ Dischk un spiellde mit mienen Matador-Baukasten. Buuten fööl still un samtweek, so es mit dicke Watteflocken, de Schnei. Hill’ge Ruhe. Bloß den Wecker up de Anrichte tickede: „Tick, tick, tick …“ Un ick dachte: „Hmm, dat wör von Oma maol wier en Mesterstück! Ne eenmaol leckere Bällekessuppe.“ Et wassen dütmaol vetteihn Stück för mi!

     Kann et schöner noch in‘ Pardies?

♣       ♣      ♣

Fragen Sie in Ihrer Buchhandlung
nach plattdeutschen Büchern von Otto Pötter

aus dem Aschendorff-Verlag Münster.

Die zeitlos ansprechenden plattdeutschen Pötter-Bücher
zählen zu den Klassikern der plattdeutschen Sprache
und sind zu jedem Anlass ein originelles Geschenk „von hier“

Hett et Adé …

Bild: pixabay

     … döt et oft weh. Denn et giff Saaken, de bliewet, de kriss nich uut ’n Kopp. Dao kanns nich keggenansingen. Du moss de män dör. Un wenn se auk sägget: „Alles wird gut“, so duert dat oft lange Tiet.  

     Ick weet et noch es vandage, as ick dat lesste Maol dör mien Öllernhuus göng. Et is all lange Jaohren her. Daomaols göng ick eenmaol noch mit Sinn un Verstand dört Huus, eher ick et affschluuten moss. Ganz alleene un ganz langsam göng ick de noch maol dör.

     In’ Wuohnstuoben knarrde dat Parkett. De Wände kahl. Lütke schwatte Löckskes, wo maol Belder hüngen. Bloß noch dat Therometer hüng an de Siet, wo dat hellbökene Schimmel-Klavier stönn. Ick schüddelde mi, sessteihn Graod. Eenmaol noch tröck ick de Blendladens ganz hauch – un keek sinnig up de Thiekluse, dat aolle Kapellken, sietto von usen Huuse, dao wo se den Schmerzhaften Rausenkranz biäd’t harren, as miene Öllern stuorben wören. Ick keek – un keek. Dann gaff ick mi nen Ruck un – rummskedi – leit ick den Rolladen harunner. Huh, wat dat dör dat lierige Huus hallde. Un wat düüster dao nu in en kahlen Stuoben. Gau de Dööre to.

Nu in de Küök. Kien Herd, kien Disk, kien Stuohl, kien gar nix mehr. Doch. Eene Fleige. Arme Fleige. Ick leit se dao alleene un göng dör den Flur mit de hell-giälen Solnhofer Platten. Von dao uut de Treppe hauch nao buoben hen, wo ick fröher mien Zimmer harre.

  Et kam mi vör, as wenn et dao buoben nu noch stiller wör äs unnen. Doch still, wat is all richtig still? Mit nen vörsichtigen Tratt göng ick noch maol up usen Balkon un keek in usen Gaoren. Dao süng uut den aollen Appelbaom (Dülmener Rose) nen Gaitling. Süng he mi Adé? Et greep mi ant Hiärt. Ick dreihde mi üm. Balkondüörn to. Een Blick noch in mien Jugendzimmer. Lierig. Nix mehr dao. Auk icke nu nich mehr.

Ick moss gaohn. De Dööre lööt ick anlehnt. Heel mit Bedacht göng ick – Tratt för Tratt – de Treppen harunner. Unnen bleef ick noch maol staohn. Lusterde. Kien Mucks mehr to hören. Auk den Gaitling schweeg. De wör nu auk wuohl all weg. Adé …

Eenmaol noch de Klingel drücken. Göng nich mehr. De Strom wör affstellt. Eher ick nu gaohn moss, nöhm ick in dat traute Huus noch eenmaol deep Aom. Hm, ick wör siälig. Et röök in usen Huuse noch immer so es fröher. Un dann: Bumm … Nu wör de Huusdüör to.

Dat Bumm sitt mi noch immer hatt. Ja:

Hett et Adé,
döt et oft weh.
Doch jüst dat Scheiden mäck,
dat Liäben wiedertreck.
Drüm sägg: „Adé“ –
döt et auk weh.

Ja …

Du fröggs di: Wat sall dat, waorüm mott dat sien?
De Fraoge, se quiält di mit wahne Kopppien.

Un doch helpet de Fraoge alleen daobi nix.
Auk helpet dann nich noch so wiesklooke Tricks.
Du moss dao män dör, off du wills orre nich,
Hauptsaake du sömms lötts di dann nich in’ Stich.

Dann doo, wat du doon moss, un is et auk hatt,
bit Wasken wiärd immer dat Fell nu maol natt.
Doch bis du wier rein, un wat schuerde, wier ruut,
dann lött sick auk säggen: „Alles wird gut.“

De Tiet, de Tiet

Bild: pixabay

„Tick, tick, tick…“, ja, de Tiet, de Tiet. Stunden, Dage un Jaohre, man kann de nix an dreihen. De Tiet vergeiht. So sach fröher all de Buer an de Taofel (Tisch): „Ick gönn ju ja gerne wat to iätten, aower de Tiet, de Tiet!“

Et schinnt, wi harren et met de Tiet immer all in en Knüpp. Et baselt den eenen noch mehr äs den annern. Aower wu wi et uk angaoht, wi laupet de Tiet nich devon. Kieneene kann debi uutscheren. Et geiht vöran un et giff kien Terügge. Wi könnt se nich packen, de Tiet. Un doch packt wi de us into. Wi willt egaol tovull. Un glieks is et all wier een Hassebassen.

In Klausters gaoht se de änners mit üm. Wu dat? Se haollet Ordnung. Orden, dat Wort kümp jä von Ordnung. Wat de Tiet anlangt, häbt se daoför ’n guet Maot: Ora et labora. Nu kann nich jedereene glieks so fromm dör de Welt laupen. Doch off fromm orre nich, de Uhren gaoht för alle liek. Wu wi de aower bi ticket, dat lich nich an de Uhren, dat lich an us. In de Klausters geiht et mehr so nao de Uhrenkastenpendel. Immer sachte an. Bloß aff un an gongt et. Dat is nich bloß guet för de Nerven, in de Klausters sind se dao allemaol guet bi tofriär.  

Un usereen? Bi so wat es „Zeitmanagement“ moss ne Mutter Oberin gar maol luuthals lachen. Üm mehr Tietgewinn villicht gar fixer noch schlaopen? Se wünk aff bi so unwiese Ticktacktaktik. So möök man sick doch bloß sömms wat vörwies. Je mehr Tiet se insparden, ümso weiniger härren se doch devon! Hiärt un Siäl kaimen de gar nich mehr mit. Ümso mehr wollen nu gar de Mensken. Doch jüst dat dömpte de Besinnung. Daobi wäre et an sick ganz eenfach: Eenfach de Tiet Tiet sien laoten un dat doon, wat jüste naidig wäre. Dann göng et.

Wat? Dat göng nich? Oh, dao moss de Mutter Oberin aower wier lachen! De Tiet bleef, wat se wäre. Sach aower de Mensk: „de Tiet vergeiht“, so sach de Tiet: „de Mensk vergeiht.“ Oh, dao göng nu jüst gar de Gong bi.

Volles Haus zur plattdeutschen Dämmerstunde mit Otto Pötter im Heimathaus Raesfeld

von Ruth Beering, Raesfeld – 7. Februar 2020

Bild: Heimatverein Raesfeld

Der Heimatverein Raesfeld hatte zusammen mit dem örtlichen Bildungswerk zur plattdeutschen Dämmerstunde mit dem Schriftsteller Otto Pötter aus Rheine eingeladen. Vor vollem Haus und bei stimmungsvollem Licht servierte der Autor aus Rheine mit lebhafter Gestik und in unterhaltend ansprechender Art und Weise plattdeutsche Feinkost. Dabei gab er köstliche Häppchen aus seinem Buch „Heile, heile Hänsken“ zum Besten.

     So machte er mit seinem anrührenden Gedicht „Ich sin de wier“ nach langer Abwesenheit auf die Rückkehr in seinen Heimatort aufmerksam, in dem sich nach Jahren viel gewandelt hatte und er „de Tiet nich mehr trügge dreihen“ konnte. Liekers wör he froh, wier to säggen: „Ick sin de wier“.

     Neben Besinnlichem, was Herz und Seele fein berührte, unterhielt Otto Pötter die zahlreichen Gäste auch famos mit kurzweiligen Geschichten und Gedichten. So, als er beispielsweise aus „Käthes Kurzwarenladen“ erzählte, wo es nicht nur „Knöppkes un noch maol Knipp-, Knapp-, Knöppkes“, sondern obendrein immer noch manch guten Rat fürs Leben gab. Auch „de Schüötte von Möhn Marie“ war für alles gut, aber nicht nur „äs Pottlappen“, sondern ebenso zum „Hande affwisken, Fleigen wegbandieseln und Schnöttern van de Kinder“. Köstlich!

     Bei dem kurzweiligen Vortrag von Otto Pötter zeigte sich der Autor als Meister brillianter Alltagsgeschichten, in denen Facetten des täglichen Lebens aufleuchten, humorvoll aber auch „sachtsinnig“, stets mit einem feinen Gefühl für das Besondere. So sind auch seine Bücher nicht nur „einfach mal was auf Platt“, sondern etwas Besonderes für jeden heimischen Bücherschrank und beste niederdeutsche Lektüre. Dass er es – wie heute kaum ein anderer – „drauf hatte“, bewies der Meister des Plattdeutschen fabelhaft an diesem schönen Abend. Die Zuhörer waren vom Dämmerstündken begeistert und dankten mit viel Applaus.