Naopries

Bild: pixabay

Häs et auk all hört? Beckmanns Bruni is daut. Oh ja, dat mott man säggen, met Bruni geiht ne heelmaol achtbare Frau uut de Welt. Se was so recht eene es du un icke. Se höölt de Riegen bineene un dai alltiets, so guet es et göng, dat wat se konn. Drüm düssen Naopries hier auk glieks vöran.

     Nich dat wi Bruni (so es bi Melitta) nie’e Koffiefilters to verdanken härren. Nä, dat nich. De Frau häff auk nich eenmaol vör de Vereinten Nationen in New York ne graute Rede haollen. In Berlin häbt se van Bruni auk noch nix hört. Se wör nich Parteivörsitzende un se satt nich in’ Aufsichtsrat van de Sparkasse. Bruni wör auk nich Influencerin orre Feministin. Se brachde äs Frau auk nich, alleene up ’n Paddelböötken, den grauten Amazonas ächter sick. Et gaff för Bruni weder Gold-medaillen noch Weltrekorde. Offwuohl se guet kuoken konn, wör von Bruni in nich eene Fernseh-Kochshow wat to seih’n. Nä, Bruni häff de Welt nich ümkrempelt. Nix an Schlagzeilen gaff et üm de Frau. Nix Extras. Un nu is Bruni daut. 

Still göng Bruni dör de Welt;
se möök üm sick nich graut Gewält.
De Frau dai guet, wat se so konn,
wör nett alltiets un flietig, fromm.

Bruni harr fief Kinner. De Mann wör iähr all fröh stuorben. De Rente, dat wör nich vull. Se moss män alltiets schön sparsam sien un guet uppassen, dat et de Kinner an nix feihlde. Aower se sind alle guet terechte kommen. De Enkelkinner wören ganz Omakinner. Muorns droffen se wuohl koppüöwer in iähr Bedde. Dao harr Bruni Spass an. Un noch vör Wiäken häff se iähr Plätzkesbacken bibracht. Ansüss dai se de Lütken gerne schöne Geschichten vörliäsen un uut de Familge wat von fröher vertell’n.

     Wat süss noch? Bruni dai gern Naihen un Stricken, daobi keek se alltiets fröndlick drin. Denn nich weinig devan göng för wat Guets in Wiehnachtsbasare. Unner de Lüe göng Bruni auk immer gerne. Se süng mit in’ Kerkenchor un suorgte för muntere Radtouren för de Frauengemeinschaft. Ansüss höölt se iähr Hüüsken prick un dai met Luune wat in‘ Gaoren; ja, Bloomen wören iähr een un all’s. Se küerde de gar mit.  

     Tschä, all dat wör maol. Nu is Bruni daut. Waorüm ick dat hier nu aower schriewe? Weil bi sücke es Bruni nich eener an‘ Graff graute Reden hölt. Weil se üöwer sücke es Bruni in de sozialen Medien lachet. Ümso mehr will ick hier es säggen, dat sücke es Bruni – auk ohne Ordens – för de Welt wahre Wohltäters sind! Se hölpen wo se konnen, daien alltiets flietig wat, häbt sick nich wegducket wenn wat wör, häbt nich rümmuult, se häbt nich eene Menskensiäle quiält un nich eenen üöwer’t Ohr haut. Aower in‘ Fernsehen orre so wat es Tiktok kennt se sücke es Bruni gar nich.  

    Ick aower will nu gau noch seihn, dat Bruni en Naopries krich. Drüm gaoh ick glieks stantepee nao et Amt, ümdat Bruni posthum noch dat graute Bundesverdienstkrüüß 1. Klasse krich. Wenn nich Bruni, well dann …?

Nachhaltig

Bild: pixabay

Eens hier glieks vöran: Nich dat fröher all’s biätter wör, aower et wör änners. Wenn auk wuohl in de Industrie noch heel änners, göng et daomaols aower bi Otto Normalverbraucher so „nachhaltig“ to, dat et nachhaltiger boall nich mehr göng. Dat göng gar bis ant Lokuspapeer. Statt et, so es vandage, „dreilagig sanft“ glieks in dutz Rullen to kaupen, schnibbelte Bäänd et noch uut Zeitungen Blatt för Blatt ääsakkraot terechte. Upt Hüüsken dao üöwern Pinn trocken, mossen Memmen et män guet knuwweln, üm sick dat Chat de nich bi wundtoschüeren. Aower wat dött man nich alle so för de Nachhaltigkeit! Dao können se sick vandage Bispiell an nemmen. Doch nich bloß dat.   

     Urlaub? Hö? Woför harren se denn ne Gartenlaube? Üöwerhaupt keek man noch drup, de Pennige bineenetohaollen. Et gaff gar noch den Weltspartag. Aower nich för so „Sondervermögen“ es vandage, sönnern et kam de wat bi up de hauhge Kante. Motto: Spare in der Zeit, dann hast du in der Not. Auk dat is un bliff nachhaltig, dao könnt se vandage alle säggen, wat se willt. Upmaakerie (Verschwendung) is et Keegendeel. So gaff et fört Gröwwste Dalli-Kernseepe, eenzig sunndags Lux. Werkeldags leipen de Lüe in iähr Aolldagstüüch, eenzig sunndags in en stiewen Staot. De Wiäke dör gaff et Dörgemöös off Pannkooken, eenzig sunndags Braoden. Doch met de Tiet kam de immer mehr met bi. Mi schinn, as de ersten Kauplaans met iähr „Vollsortiment“ Reklame mööken, möök dat all den ersten Knick bi de Nachhaltigkeit.

     So füng dat bi Emmas Kauplaan auk an. Buuten harren se niäben Kaiser-Natron all en bunt Schild met den Sarotti-Mohr dranschruuwet. Kuortdrup kam de auk noch Underberg met bi: Seit 1846 das Fläschchen Wohlbefinden nach fetten Speisen oder reichlichen Mahlzeiten. Man konn all füst säggen: Oh je, Nachhaltigkeit Adé. So füng dat an, Geld juckte in de Taske. Je grötter dat Angebot, ümso mehr Lüe wören de verrückt up. Dat Nachhaltige stört dao bloß bi.

     Gott Dank giff et noch sücke es Bäänd. De kam dao vör Jaohren auk es maol persönlick bi Emma drin. Siene Frau kureerde wuohl wat uut (war krank) un so stönn Bäänd dao met en Ssieddel in de Hande un gaff Order an Emma: Tüütken 100 Gramm Sago, en Spitztuuten vull fien Bookweetenmiähl (aower dat uut Dörpen!), een Pülleken Essigsaure Tonerde, ne Rulle Hansaplast, halw Pund guede Buotter … Un as Emma fröög: „Süss noch wat?“, sach Bäänd: „Jau, Nuul’n.“

„Wat för Nuul’n denn?“, woll Emma wietten. Bäänd keek dutt (verstört) üm sick un meinde bloß: „Nu ja, Nuul’n. Wat mehr?“ „Woför söllt de denn sien?“, keek Emma em an, „an sick doo ji se jä bloß äs Sternkes in de Suppe, oder?“ „So is et“, stimmde Bäänd to, „aower use Enkelkinner kommet un …“ „Bruuks mi nix mehr säggen“ gaff Emma sick verständig, „ick weet, de jungen Lüe vandage sind eenzig grell noch up heel wunnerlicke Pasta: Ravioli, Tortellini, Lasagne, Penne, Makkaroni, Canneloni …

„Hör mi up met all dat Nuulnlatien!“, reip Bäänd. He woll doch nix änners äs Nuuln. „Leckere Nuuln, mehr nix.“ „Dat gleiw ick gerne“, nickoppede Emma, aower so eenfach wäre et nich demet. Et gäff män auk noch Bandnuul’n, Spaghetti, Trullis, Zöpflis …“ „Schluss!“ reip Bäänd, „wo sin wi denn? Nu sorg ick daoför, dat et bi us Katuffelpannekooken giff!“

 „Wenn du dat meins“, meende Emma un streek so niäbenbi en Krüemel van de Ladenthek, „häb ji denn auk genoog Üölge noch in Huuse?“ „Wat weet ick“, brabbelde Bäänd verdreitlick, „dann giff mi män so ’n Pülleken mit, dat is jä nich weg.“ „Genau“, nickoppede Emma. „wat för Üölge sall et denn sien? Raffiniert orre kaolt presset? Soja, Sesam, Sonnenblumen, Mais, Kürbiskern, Distel, Raps …?“ „Oh je!“ quäkte Bäänd nu bloß noch, „Frau, statt Raps giff mi bitte nu nen Schnaps! Nen ganz normalen Schnaps. De dött et bi mi all recht nachhaltig. Drüm komm mi ja nich noch met Raki oder Ramazotti, dann Gnade Gott di!!“ 

Ali un Aldi

Bild: pixabay

1960 gaff et bi us in Düütskland jüste maol 1.500 Türken. Aldi deelde to de Tiet siene bis daohen jüste maol 300 Kaupladens in Aldi-Nord un Aldi-Süd up. Van nu an duerde et gar nich mehr lange, dao daien bi Aldi nich bloß de ersten Alis flietig inkaupen, nää, baolle leip bi Aldi auk all den een off annern Ali gar äs Filialleiter. Kick, dat is Integration! Dat göng so wiet, dat Ali maol bi Albrechts Karl in Essen anrööp un em sagg: „Allo Scheffe, hier Ali. Wille sagen, Pappepier für Klosette war nich auf Palette. Jaja, Scheffe, sonst alles Paletti bei Ali hier.“ Kick, so wör dat.

Tüskentiets liäwet von Ali nu all veer Generassionen bi us. Un uut kien Stadt un Land is Aldi wegtodenken. Ali auk nich. Egaol off Ali oder Aldi, beide häbt sick guet maaket un gehört längst to use Kultur hier. Vörbi, de Tieten, as sick so männig fien Menskenkind to schade wör, in so Billigläden es Aldi intokaupen; vörbi auk, as Ali noch stüödderde: „Scheffe, nich verdrehen, Ali nix verstehen…“ Nu mott Ali et jä nich glieks up Platt doon, doch et is auk nix, sick de bloß met „Verständigungsschwierigkeiten“ harümtoschlao’n. Dann geiht et van Anfang an in‘ Knüpp.

Män wat sägg ick dao?

Eenen van use hiesigen Landslüe hier, Hillebrands Gerd, de leip vör Jaohren es in Dortmund. He wör dao up Besöök bi siene Dochter Roswitha. Nu ja, wu dat vandage so is, wör Roswitha auk all van iähren Kerl aff un schlöög sick dao so äs „Alleinerziehende“ dör. Un so moss de junge Mama nao Fieraobend up ’n lessten Drücker auk noch gau de Kinner uut de Kita haalen. Tüskentiets könn Gerd jä noch wuohl gau wat fört Aobendiätten inkaupen. Nu ja, waorüm nich. Gerd wör jä gar nich so. Un so möök he sick denn auk met den Inkaupsbüül up ’n Patt.

Nu moss wietten, Dortmund, Junge, dao is all wat an Straoten! Herrjeh, Gerd kreeg un kreeg nich den rechten Dreih dao nao’n Aldi hen. Dao fröög he den erstbesten jungen Türken: „Du, höre er mal! Wo hier geht’s hin nach Aldi?“ Gewitzt keek em den klooken Ali an un sagg to Gerd: „Hö? Zu Aldi!“

Gerd schlöög sick verdutzt an de Plääte un meinde: „Wat?! Schon zu hier Aldi…?“

 

Guede Demokraten

Bild: pixabay

Wat wäre use Demokratie ohne Versammlungsfreiheit, ohne Patteien, Vereine un süss alle noch so Versammlungswillige? Mensken kommet tohaupe, de nich bloß in Huuse klucken willt un auk ansüss wuohl gern wat doon willt. Dat sind guede Demokraten.

So es Willi, de sick nu wier in Fröhjaohr üm de Spreenkastens (Nistkästen für Stare) kümmert. Dao draff he bi so vull Werken an de friske Luft in de Versammlung auk wuohl es schlaopen. Daoför is Mathilde ümso niäriger (munter) debi. Mathilde stricket nu all wier Pullunder för den Wiehnachtsbasar. Bi so Sitzungsversammlungen gaoht iähr de Maschen män eenmaol flott von de Hande. Fritz is auk immer demet bi. He sitt äs „Wegewart“ vörne in de erste Riege. Häff he inhuuse auk nich vull to melden, so bläs he sick in de Gemeindeversammlungen ümso mehr up. Un dann noch so alle siene wichtigen „Streckenbegehungen“! Dao kann he sick män eenmaol guet söwwst mit uut en Huuse küeren.

Doch nu bämmelt auk all de Vörsitzende met siene Klock. He beginnt: „Liebe Anwesenden, ich begrüße euch alle und danke jedem einzelnen für sein zahlreiches Erscheinen. Besonders begrüßen möchte ich zu dieser Frühjahrsversammlung heute den Amtmann Sievers vom Bezirk. Noch is er nich da und so müssen wir ohne ihn anfangen. Es geht um die Wege und Plätze im Dorf. Fritz, du hast das Wort.“

Fritz steiht up un säch glieks, se wären „restlos im Eimer“, de Straoten un Wiäge. He könn et nich änners säggen. Ganz schlimm. Bloß noch Mutke und Driete (Matsch und Dreck). „Dat geiht so nich wieder!“, röpp Trudchen detüsken. Statt sick mit Handteeken to melden, röpp Trudchen doch nu immer schnippsk detüsken. Se wäre dat lange all leed! Man mösse apatt es ‘n anner Wort mit düssen Amtmann Sievers küeren!

Hö? Dao küerde he all füffteihn Jaohr mit, röpp Fritz fuchtig terügge. Schinn et aower sowiet, möök den Amtmann glieks wier nen Streek dör de Riäknung. Deibel nä, et wäre de gar kien Doon an. „Dann mött wi de endlicks söwwst wat an doon!“, röpp Trudchen kiebig, dat Fröhjaohr wochede nu maol nich. Oh, de Lüe trummelt up de Diske debi! Ha, Mathilde rutskede ne Laufmasch debi wech. Et geiht de graut bi her. 

Alle willt glieks wat doon, üm „das Verkehrsnetz zu verbessern“. „Laot‘ us forts män mit den Amselpatt anfangen!“, röpp Gustav, de süss nix säch. He wuohnt dao niämlicks Nummer füffteihn. Oh, wat batz ne Wehrerie in‘ Saal! Womit bloß anfangen? Et schinnt, et geiht drunner un  drüöwer.

De Vörsitzende bämmelt met de Klock detüsken un röpp: „Godorri! Sachte an! Es scheint bis zu weiteren Versammlungen noch Beratungsbedarf.“ Drüm woll he „beizeiten eine neue Versammlung anberaumen“.

Män to. Dat Jaohr is auk män jüste anfangen. Vull Tiet noch för Versammlungen. So könnt wi auk glieks guet wier wat för use Grundgesetz mit de Versammlungsfreiheit doon. Dao kniep wi nich vör uut. Nänä. Wi sind hier guede Demokraten.


Plattdüütske Bööker von Otto Pötter bi Aschendorff Mönster
Alltiets wat Schöns von hier!

Bitte

Bild: pixabay

Kodderig Wiär, dat is nix för de Gesundheit. Jüst aolle Lüe laupet dann gau mit ne Verköhlung un häbet et wahn an‘ hooßen. Mit de Bronchien is nu maol nicht spassen. Dat wüss Anton auk. So woll he de glieks wat keggen doon. Un so stönn he in de Stadt dao nu vör de Afftheek, sienen Struppi an de Liene debi. Doch Struppi droff de nicht mit in. „Hunde müssen draußen bleiben“, stönn graut an de Afftheekendöör. Ick säch di, dat dat alle so städtske Marotten sind. Egaol. De Rüe harre jä auk nix. Aower wohen demit? Anton keek üm sick, üm dat Dier wo antobinnen. Aower nix. Nix to maaken. An allen Mumpitz harren se dacht, aower Diere mossen män seihn, wo se bleewen.   

     Gott Dank kam dao nu ne Frau up em to un Anton göng dat Menske auk forts an: „Stopp! Könns mi wuohl iäben den Hund haollen. Ick mott dao gau in un haalen wat.“

     De Frau bleew staohn, keek em an un sach bloß: „Bitte …“

     Oh, göng et Anton dör ’n Kopp, glieks häs et hier all mit so ne fiene Dame to doon. Se harre em wuohl nich recht verstaohn. Also dai et de Mann nu vörnehmer: „Ich meinte, ob gnää Frau, nich wahr, also ob Se vielleicht so gut sein möchten, mir nen Moment den Hund zu halten, derweil ich nur kurz mal eben, von wegen alle die Verkühlung mit de Huusterei, in die Apptheke rein muss, ich meine, wenn’s nich zu viel verlangt is.“

     De Frau keek em verwünnert an un sach: „Dao bruukt Se ja gar nich so gewöllig Worde üm maaken, ick sin de wuohl ächter kuemmen, üm wat et geiht.“ Doch nu wiesede se up den Rüern un sach: „Ick häb bloß frocht, off he bitt?“


Fragen Sie in Ihrer Buchhandlung
nach plattdeutschen Büchern von Otto Pötter
aus dem Aschendorff-Verlag Münster.

Die zeitlos ansprechenden Pötter-Bücher
zählen zu den Klassikern der plattdeutschen Sprache
und sind zu jedem Anlass ein originelles Geschenk „von hier“