Dat könnden wi gerne öfters maol doon: Nett tohaupe aolle Belder von fröher bekieken. Denn schöne Erinnerungen sind so wat es ne mollige Kruke (Wärmflasche) fört Hiärt. Un in‘ Kopp löchtet wat up, wat ansüss kien Funken mehr härre. Schade wäre et, wenn et dat nich mehr gäff. Liäbensbelder göngen verluorn, de us schön noch wat säggen könnden.

     Bi mi klinget dao immer noch plattdüütske Säggewiesen (Redewendungen) bi dör, Sprüchskes, de vandage gar nich mehr to hören kriss. Kick Opa mi dao up en aolt Foto an, höre ick em noch säggen: „Junge, haoll di ant elfte Gebot: Laot di nich verbluffen.“ Dat sitt mi alltiets noch in en Kopp. Un dat ist Verkehrteste jä sicher nich. Also, leiwe Lüe, wu wäre et maol wier met en nettet Sippenstündken?

     Bi aolle Belder bekieken duert et nich lange un eene weet mehr noch äs den ännern. Dao hett et: „Nu kiek doch bloß es hier! Meinee! Man sall gar nich meinen, dat den Mann Onkel Gustav is. Ick seih en noch vör mi. Mehrst sach he immer …“ Un dann kömmt de wier so ’n markanten Satz, wo dat Lachen de män so bi ruutschütt. Doch et bliff nich bi Onkel Gustav, denn dat Bladern in de Fotalben geiht hen un her, bis dat de eenen fröch: „Och, un hier! Well is dat nu noch?“ Alle willt kieken. Doch well könnt et sien? Jopp röpp: „Paula is dat!“ Jau, dat is se! Düsse Paula van Mamas Siete her, dao ächten uut Freren. Meinee, wu lange is nu all wuohl daut? Aower giff et dao in Freren nich noch wuohl wecke van us?“ Man könnde sick de villicht maol wier üm kümmern … Ännersiets: Wo nich wuohl so männig Deel van us vandage löpp? Van Paula wüssen se, dat et en guet Menske wör. Man süht et all up dat Foto.

     Nu säch auk Heini wat. Heini säch: „Ick häb immer all sägget, met us Schulten könn wi us eenlicks guet seihn laoten. All’s achtbare Lüe, wat ick de so van weet.“ Hä, dat döt guet. Drüm doot se auk alle nickoppen. Bloß Lina grabbelt män so in all de Belder harüm. Se röpp up maol: „Nu kieket es hier! Klärchen, noch äs Blaage met Zöpfkes! Wu lange häb ick de doch all nich mehr seihn! Is de nich tüskentiets dao ächten in Köln all längst van iähren Kerl aff?“ Nickoppen, dann Stille. Jopp flistert kaduck, Klärchen wäre antlest dat Suupen anfangen. Daobi wör se doch so ’n fröndlick Wichtken. Ach, ach. Manchs is et alle nich eenfach. Dao draffs nich lange üöwer küeren.  

     Lina juchzet auk all wier: „Hier, nu kieket doch es hier.“ Un alle kieket stantepee wier änners drin.

Häs et auk all hört? Beckmanns Bruni is daut. Oh ja, dat mott man säggen, met Bruni geiht ne heelmaol achtbare Frau uut de Welt. Se was so recht eene es du un icke. Se höölt de Riegen bineene un dai alltiets, so guet es et göng, dat wat se konn. Drüm düssen Naopries hier auk glieks vöran.

     Nich dat wi Bruni (so es bi Melitta) nie’e Koffiefilters to verdanken härren. Nä, dat nich. De Frau häff auk nich eenmaol vör de Vereinten Nationen in New York ne graute Rede haollen. In Berlin häbt se van Bruni auk noch nix hört. Se wör nich Parteivörsitzende un se satt nich in’ Aufsichtsrat van de Sparkasse. Bruni wör auk nich Influencerin orre Feministin. Se brachde äs Frau auk nich, alleene up ’n Paddelböötken, den grauten Amazonas ächter sick. Et gaff för Bruni weder Gold-medaillen noch Weltrekorde. Offwuohl se guet kuoken konn, wör von Bruni in nich eene Fernseh-Kochshow wat to seih’n. Nä, Bruni häff de Welt nich ümkrempelt. Nix an Schlagzeilen gaff et üm de Frau. Nix Extras. Un nu is Bruni daut. 

Still göng Bruni dör de Welt;
se möök üm sick nich graut Gewält.
De Frau dai guet, wat se so konn,
wör nett alltiets un flietig, fromm.

Bruni harr fief Kinner. De Mann wör iähr all fröh stuorben. De Rente, dat wör nich vull. Se moss män alltiets schön sparsam sien un guet uppassen, dat et de Kinner an nix feihlde. Aower se sind alle guet terechte kommen. De Enkelkinner wören ganz Omakinner. Muorns droffen se wuohl koppüöwer in iähr Bedde. Dao harr Bruni Spass an. Un noch vör Wiäken häff se iähr Plätzkesbacken bibracht. Ansüss dai se de Lütken gerne schöne Geschichten vörliäsen un uut de Familge wat von fröher vertell’n.

     Wat süss noch? Bruni dai gern Naihen un Stricken, daobi keek se alltiets fröndlick drin. Denn nich weinig devan göng för wat Guets in Wiehnachtsbasare. Unner de Lüe göng Bruni auk immer gerne. Se süng mit in’ Kerkenchor un suorgte för muntere Radtouren för de Frauengemeinschaft. Ansüss höölt se iähr Hüüsken prick un dai met Luune wat in‘ Gaoren; ja, Bloomen wören iähr een un all’s. Se küerde de gar mit.  

     Tschä, all dat wör maol. Nu is Bruni daut. Waorüm ick dat hier nu aower schriewe? Weil bi sücke es Bruni nich eener an‘ Graff graute Reden hölt. Weil se üöwer sücke es Bruni in de sozialen Medien lachet. Ümso mehr will ick hier es säggen, dat sücke es Bruni – auk ohne Ordens – för de Welt wahre Wohltäters sind! Se hölpen wo se konnen, daien alltiets flietig wat, häbt sick nich wegducket wenn wat wör, häbt nich rümmuult, se häbt nich eene Menskensiäle quiält un nich eenen üöwer’t Ohr haut. Aower in‘ Fernsehen orre so wat es Tiktok kennt se sücke es Bruni gar nich.  

    Ick aower will nu gau noch seihn, dat Bruni en Naopries krich. Drüm gaoh ick glieks stantepee nao et Amt, ümdat Bruni posthum noch dat graute Bundesverdienstkrüüß 1. Klasse krich. Wenn nich Bruni, well dann …?

Van Medde Oktober bis Medde November häbet et hier de Vogels drock. Et is en Komen un Gaohn. So kommet van Nord un Ost nao hier int Winterquartier Saotkraihen, Dohlen un Ringelgäöse. Ännere Fleigers is et in de Wintertiet hier (immer noch) to kaolt. So trecket de Kraans (Kraniche) gen Süden. Sinnig kiek ick debi hauch, so es enst Georg Trakl (1887 – 1914), de schreef: „Am Abend, wenn die Glocken Frieden läuten, folg ich der Vogel wundervollen Flügen, die lang geschart, gleich frommen Pilgerzügen entschwinden in den herbstlich klaren Weiten.“  

     Ick kieke hauchup un wünner mi üöwer den kraansken Formationsflug, en Wunner för sick, wu de Vogels et dao buoben met heestrig Geroop, schön ächteran, de Riege nao, wiethen trecken laotet. Se fleiget en graute Tropps. Vandage dai man „nachhaltig“ säggen, denn de V-Formation spart vull Energie; so lött et sick achten in en Windschatten länger kraftsacht mehr so swewend mitfleigen. Drüm wesselt sick vörnvöran de besten Frontfleigers aff, üm achter sick de Familgen met guet twee Jungvogels to schonen. So schaffet se bi guet 60 – 80 Stundenkilometers hunnerte van Kilometers an en Dag, eher dat se sick maol wier up en Rastplatz verhaalet. Duusende Kilometers geiht dat so – un all’s ohne Navi noch so guet …

     Well Glück häff, kann auk wuohl es seihn, dat de Kraans met iähre Fleigerie innehaolt. Dann trecket se up maol Kries üm Kriese. Biologen weet‘ waorüm. Denn dann nemmet se wuohl ne nie’e Witterung an dat Erd-Magnetfeld up orre nutzet ’ne biättere Thermik. So geiht et glieksdrup kriesend höhger un höhger. Mi is alleene dat all Wunner genoog. Dat schinn Günter Eich (1907 – 1972) wuohl nich minner so. He vertruude „dem Vogelflug seine Verzweiflung an. Denn er misst seinen Teil von Ewigkeit gelassen ab.“ Un wi?  För us „heißt es Geduld zu haben, irgendwann wird die Vogelschrift entsiegelt.“

     Recht so. Aower wat maaket wi Mensken daokeegen doch nich faken graute Welttheaters üm nix. Daobi geiht us de Welt unnere Hande kaputt. Alleen keegen so en Tropp Kraans all mössen wi us schiämen. Dat wüss nich minner wuohl düssen Geheimrat von Goethe (1749 – 1832). De schreef us all vör guet tweehunnert Jaohren int Stammbook: „Die Natur ist das einzige Buch, das, ohne großes Aufsehen zu machen, auf allen Blättern große Inhalte bietet.“

     Hoot aff un Kopp hauch kann ick dao bloß up säggen.

„Wenn einer eine Reise tut, so kann er was erzählen“, dat wüss vör Jaohren all Matthias Claudius (1730 – 1815); drüm nöhm he gern auk „Stock und Hut“, ümt Reisen wull to wählen. Nu ja, aower met Stock un Hoot kömms vandage jüst noch dör en Stadtpark. Geiht et aower wüerklick up Reisen wo hen, dann kiek dao es bloß de Kuffers!

     Georg keek dao nich änners bi uut. Reisen, dao harre he Praxis bi. För Krone in Spelle verkoffte he Treckers in ganz Osteuropa. Dao bis all wat bi up en Patt. Drüm liäwede Georg mehrst so uut en Kuffer. Kam he tüskendör wuohl es nao Huuse, göng et ruckzuck met siene Kuffers. Aolle Wäöske druut, friske rin. En paar gekonnte Griffe un sienen Trolley wör all wier reisefeddig. Heel änners, wenn et maol met siene Frau lossgöng. He konn biätter fief Treckers dör en Zoll kriegen, äs eenen Kuffer bi Hilde.

     Doch dütmaol soll et bloß üöwer Pingsten maol nao Norderney. För Georg tellde so wat an sick gar nich. Off he sowiet all’s terechte härre, woll Hilde van em wietten. „Frau“, reip Georg iähr uut en Schlaopstuoben to, „ick söök bloß noch de Sunnenbrill, et kann forts lossgaohn!“ Herrje, de Sunnenbrill … Woför bruukte he achtern Ural ne Sunnenbrill? Män nu … Dao stönn Hilde auk all bi em an Bedde, vör den upgeklappten Kuffer. Also … Wat dat denn wäre? Se greep lück unlustig in de Wäöske. Hö? Bloß twee Unnerbuxen för veer Dage? Wu denn dat? Off he bi siene „Außentermine“ auk so smuddelig leip? Georg wünk unlustig aff. He wüss wuohl, wat he dai. So dai he sick unnerweggens doch nich in Unnerbuxen wiesen! Doch dao greep Hilde uut et Wäöskeschapp all ne Riege friske Unnerbuxen, veer Paar Söcke glieks demet bi. He slöög de Arms debi in de Höchte. Söcke härre man erst recht nich genoog, so Hilde. Georg brabbelde wat van guet Wiär un dat friske Luft de Fööte auk es guet dai … Doch dao harre Hilde all seine griesen Flip-Flops in de Hande. Se lachede daobi geföhrlick grell up. Dao woll he doch wuohl nich met laupen, orre? Georg woll iähr schonend wat van „Pilzschutz“ begrieplick maaken, doch he wör de nich es met anfangen, dao schüeddelde Hilde sick män so. Jesses! Man stelle sick vör, he stönn met so wat an de Fööte niäben iähr up den Hotelbalkon! Dao möss se sick doch bi schiämen! Oh je. Nu flöögen auk noch in eens wat an T-Shirts uut den Kuffer. Nein, nein und nochmaols nein, so könn et nich lossgaohn. Se söhg et wuohl, se mössen erst naidig noch inkaupen. Dat häbt se auk doon.

     Daobi häbt se sick auk glieks noch en nie Auto kofft.  

Eens glieks vöran: Nich dat fröher aals biätter west wör, aower et wass änners. Wenn auk in de Industrie noch wull heel änners, göng et daomaols aower bi Otto Normalverbraucher so „nachhaltig“ to, dat et „nachhaltiger“ boal nich mehr göng. Dat göng gar bis an`t Lokuspapeer. Statt et, so äs vandage, „dreilagig sanft“ glieks in dutz Rullen to kaupen, schnibbelte Bäänd et noch ut Zeitungen Blatt för Blatt ääs-akkraot terechte. Up`t Hüüsken dao üöwern Pinn trocken, mossen Memmen et män guet knuwweln, üm sick dat Gatt de nich bi wundtoschüer´n. Aower wat dött man nich aals so för de Nachhaltigkeit! Dao können se sick vandage een Bispiell an niehmen. Doch nich bloß dat.

     Urlaub? Hö? Woför harren se denn ne „Gartenlaube“? Üöwerhaupt keek man noch drup, de Pennige bineenetohaollen. Et gaff gar noch dän Weltspartag. Aower nich för so een „Sondervermögen“ äs vandage, sönnern et kam de wat bi up de hauge Kante. Motto: „Spare in der Zeit, dann hast du in der Not.“ Auk dat is un bliff nachhaltig, dao könnt se vandage alle säggen, wat se willt. Upmaakerie¹ is et Kiegendeel. So gaff et för´t Gröwwste Dalli-Kernseepe, eenzig sunndags Lux. Wiärkeldags leipen de Lüe in iähr Aolldagstüüch, eenzig sunndags in en stiewen Staot. De Wiäke dör gaff et Dörgemöös off Pannkooken, eenzig sunndags Braoden. Doch met de Tiet kam de ümmer mehr met bi. Mi schinn, as de ersten Kauplaans met iähr „Vollsortiment“ Reklame mööken, maok dat all den ersten Knick bi de Nachhaltigkeit.

     So fong dat bi Emmas Kauplaan auk an. Buuten harren se niäben Kaiser-Natron all en bunt Schild met den „Sarotti-Mohr“ dranschruuwet. Kuortdrup kam de auk noch Underberg met bi: „Seit 1846 das Fläschchen Wohlbefinden nach fetten Speisen oder reichlichen Mahlzeiten.“ Man konn all baol säggen: Oh je, Nachhaltigkeit adé. So fong dat an, Geld juckede in de Taske. Je grötter dat Angebot, ümso mehr Lüe wassen de verrückt up. Dat Nachhaltige stört dao bloß bi. Gott Dank giff et noch söcke äs Bäänd.

     Bäänd kam dao vör Jaohren auk äs maol persönlick bi Emma drin. Siene Frau kureerde wull wat ut^2, un so stönn Bäänd dao met en Sieddel in de Hande un gaff Order an Emma: Tüütken 100 Gramm Sago, en Spitztuuten vull fien Bookweitenmiähl (aower dat ut Dörpen!), een Pülleken Essigsaure Tonerde, ne Rulle Hansaplast, halw Pund guede Buotter … Un as Emma fröög: „Süss noch wat?“, sagg Bäänd: „Jau, Nuul’n.“ „Wat för Nuul’n denn?“, woll Emma wietten. Bäänd keek dutt³ üm sick un meinde bloß: „Nu ja, Nuul’n. Wat mähr?“ „Woför söllt de denn sien?“, keek Emma em an, „an sick do ji se jä bloß äs Sternkes in de Suppe, oder?“ „So is et“, stimmde Bäänd to, „aower usse Enkelkinner kommet un …“ „Bruuks mi nix mehr säggen“, gaff Emma sick verständig, „ick weet, de jungen Lüe vandage sind eenzig grell noch up heel wunnerlicke Pasta: Ravioli, Tortellini, Lasagne, Penne, Makkaroni, Canneloni …“

     „Hör mi up met all dat Nuulnlatien!“, reip Bäänd. He woll doch nix änners äs Nuuln. „Leckere Nuuln, mehr nix.“ „Dat gleiw ick giärne“, nickoppede Emma, aower so eenfach wass et nich daomet. Et gäff män auk noch Bandnuul’n, Spaghetti, Trullis, Zöpflis …“ „Schluss!“, reip Bäänd, „wo sin wi denn? Nu suorg ick daoför, dat et bi us Katuffelpannekooken giff!“

     „Wenn du dat menns“, meende Emma un streek so niäbenbi en Krüemel van de Ladenthek, „häb ji denn auk noog Üölge noch in Huuse?“ „Wat weet ick“, brabbelde Bäänd verdrietlick, „dann giff mi män so ’n Pülleken met, dat is jä nich weg.“ „Genau“, nickoppede Emma, „wat för Üölge sall et denn sien? Raffiniert or kaolt presset? Soja, Sesam, Sonnenblumen, Mais, Kürbiskern, Distel, Raps …?“

     „Oh je!“, quäkte Bäänd nu bloß noch, „Frau, statt Raps giff mi bidde nu nen Schnaps! Nen gaas normalen Schnaps. De dött et bi mi all recht nachhaltig. Drüm komm mi ja nich noch met Raki oder Ramazotti, dann Gnade Gott di!!“

1 Verschwendung
2 war krank
3 verstört