Bild: Rembrandt - Steinigung des Heiligen Stephanus

Bild: Rembrandt – Steinigung des Heiligen Stephanus

… ja, de mott auk B säggen. So hett et nich ümsüss. Un et gaff immer all nen heelen Haupen Biespiell’s deför. Well mit wat anfangen is, mott et auk guet up ’n gueden End brengen. Well wat köff, mott et auk betahlen. Well wat will, mott auk den Kopp daoför henhaoll’n. So is dat nu maol.

Dat hät auk wat met Wiehnachten to doon. Denn: Wiehnachten, wat häw wi dao eenlicks fiert? In use christlicke Aobendland moss dat vandage bi nich weinig Lüe all fraogen. Änn’re wier fiert leiwer ne Wintersonnenwendparty orre auk wuohl ne Alban-Arthuan-Fete? Statt Jesus, fiert se daobi den Keltenkönnig Artus. Off Artus biätter wör äs Jesus? Historiker meint, Artus könn jä wuohl nen gewölligen Haudegen wiäsen sien, aower för ’n „geschichtliches Vorbild“ feihlde et bi em . Nu ja. De Druiden müöget dat änners seihn. Sollt se. Wi fiert to Wiehnachten män immer noch Christi Geburt.

De mehrsten van us aower tellt sick immer noch to de Christen. Un dao geiht et üm Jesus. Weil se för em kiene Herberge fünnen, is he in ne armsiälige Krippe up de Welt kuemmen. Auk is he all’s ann’re es nen Haudegen wuorden. Egaol.

Wi fiert Wiehnachten Christi Geburt. Un dao is de Krippe dat A …

Den Dag drup nao Wiehnachten aower geiht et för us Christen all glieks ümt B …

Kiek män in‘ Kalenner. Dao steiht bi den 2. Weihnachtstag drunner: Heiliger Stephanus. Nich ümsüss. Denn för us Christen wör dat sotosäggen nen Mann de ersten Stunne.

Stephanus wör Diakon in de Jerusalemer Urgemeinde. Van em hett et in de Annalen: „Ein Mann von gutem Ruf und unerschrock’ner Kraft, voll Geist und Weisheit.“ He dai, so es Jesus lehrt harre, vull för de Witwen un Waisen, üöwerhaupt för sücke, de nich in noch uut mehr wüssen. He nöhm Waorde för de, de nix to säggen harren, bloß Druck van buoben kreegen. Wortgewöllig, also all’s ann’re äs ne Bangebüx, moss Stephanus wiäsen sien. De Oberen keeken up, wenn he iähr in de Quere kam.

Oh ja, Stephanus leit sick de „Nachfolge Jesu“ wat kosten. Sien Liäben niämlicks… Stephan göng för „de dao buoben“ nich in de Knei’e, sönnern wiesede iähr de Stirn. Denn för dat, wat he sagg un dai, dai he gar auk vör dat Synedrium (hoher Kronrat der herrschenden Klasse) kiene Affbidde. Bis antlest stönn he uprecht för Recht un Glauben. Auk dann noch, as de Schergen met Steene up em smeeten. Daomet wör he in de Kerkengeschichte den ersten Märtyrer. Eenen, de nich bloß A, sönnern auk B sagg… Alle Achtung.

Et beginnt nao Wiehnachten wier ’n nie’et Jaohr. De Tiet met den „Knaben im lockigen Haar“ is vörbi. Nänä. Well A sägg, mott auk B säggen. Nen ganzet Jaohr häw wi wier Tiet daoför. Also, nu män ruut uut de Krippe un rin in de Welt. Män nich so bange. Dat steiht us Christen nich

Bild: pixabay

Bild: pixabay

4. Februar is Veronika. Män well weet dat noch? Well fiert noch Naomensdag? Well denket noch drüöwer nao, wat de Naom‘ em sägg?

Daoför giff et nich weinig Wiesschnuuten, de häbt glieks ’n graut Muul wenn et üm Christen geiht, daoför haolt se et leiwer met Gott weet wat för Suren uut den Koran orre se kuemmet us es de Buddhisten heel klook met den Achtfachen Pfad der Erleuchtung. Sollt se. Geiht et aower üm de Kardinaltugenden orre de Hillig-Geist-Gaben, so häbt se daovan noch nix hört; ganz to schwiegen van so männig guede christlicke Vörbelder. Mehrst winket se dao leiwer glieks bi aff.

Use Vöröllern wüssen dao wuohl mehr noch van. Bi iähr göng den Naomensdag noch vör den Geburtsdag; denn „Geburtsdag, dat hät jedet Schwien…“ Den Naomensdag aower, den höölden se hauch, denn de harr wat met de Person to doon. Drüm:

Et sie dien Naome Ehre di dört ganze Liäben.
As Verheißung häbt se em di giäben.
He stüere di, üm to veriärwen
antleste Toversicht un Siägen.

Kiek wi also eenfach es maol nao Veronika. Nänä, nix dao met „Veronika, der Lenz is da“; män langsam an, dat geiht auk ohne Veronika in de Natur wuohl sienen Gang. Fraog wi us leiwer: Well wör düsse Veronika?

Wenn se us vandage noch wat sägg, so mott dat doch ’n heel besönners Fraumensk wiäsen sien. Wör se auk! Wi alle können vandage van iähr guet noch wat liärn‘. Nautärzte un Sanitäters daien et danken. Dann härren se et niämlicks statt met störende Sensationsgaffers met Mensken to doon, de sick ’n Hiärt griepen daien, üm, so guet et göng, an Ort un Stell‘ to helpen.

Se bünd tüskentiets all ne arge Plaoge, düsse dummdriesten Dämelacken van Sensationsgaffers, för de dat Elend gar nich graut genoog sien kann, bloß üm et up iähr Fotohandy to „laden“ un naoher demet auk noch to strunzen. All’s ann’re is iähr egaol. Un wenn auk de Opfers debi verrecket.

Bi Brandwehr, Polßei, Erste-Hölpe-Dokters orre auk de Helperslüe van et Raude Krüüß kömmt dao bloß noch de blanke Wut hauch. Heel änners, göng et üm düsse Veronika.

Veronika stönn dao jüst an‘ Weg, as Jesus sick up Golgatha hento met sien schwuore Krüüß affquiälde. He konn in siene Pien eenfach nich mehr un stüöhnde et män so uut. Nich weinige längs den Patt, de sick dao an sien Elend weideden un em auk noch Hohn un Spott debi toreipen. Hauch de Fuust gröölden se: „Ant Krüüß mit em!“

Un wat betüügt us Lukas? As Jesus gar maol tesammenbröök, göng still ne Frau up em to, streek sacht em üöwer Kopp un Schullern un gaff em ’n frisk Linnendook, üm all dat Bloot un den Sweet es wegtowisken. Ganz sicher stönn se em den Moment auk noch met guede Waorde bi.

Veronika. Wat ne wunnerbare Frau. Wat för ’n guedet Hiärt. Wat ne guede, stille Hölpe statt luuthals Geroope. Wat ne Zicilcoura-ge. Wat för ’n grautet Biespiell auk noch för us. Wat för ’n schönen Fierdag nu gar noch vandage.

Gäff et doch bloß mehr Veronikas…

Bild: Nepomuk auf der alten Emsbrücke in Rheine

Bild: Nepomuk auf der alten Emsbrücke in Rheine

Kömms es nao Rheine, dann nemm die Tiet un kiek di de Stadt es maol an.
Wat wör Rheine wuohl ohne siene aolle Nepomukbrügge middig van de Stadt? Brüggen verbinnet. Daomet wieset se auk us Menskenkinner, wu wi meteneene ümgaohn sollt. Dat geiht bloß guet, wenn wi upeneene togaoht, us keggensietig üöwer Affgrund un Gefahren weg helpet un so denn auk ehrbar metenanner ümgaoht. Daoför steiht nu all siet 1735 middig up de aolle Stadtbrügge in Rheine Johannes Nepomuk. Un dat nich bloß in Rheine. Nich ümsüss. Denn mehrst steiht dao unnen an den Sockel bi em noch:

Unter deinem Schutze schirme uns, Johannes Nepomuk.
Halte unsere Zunge im Zaum und mache sie durch Schweigen beredt
für Vertrauenswürdigkeit und ein gedeihliches Miteinander.

Dat päss to usen Schlag Lüe hier. So sin wi. Wi häbet dat Hiärt nich jüst up de Tunge, aower kömmt et drup an, könnt se up us an. So eenen wör auk Nepomuk. As ehrbaren Pastor in Prag wör he gar nen Theologendokter. To de Tiet wör dat all heelmaol wat! Aower de nutzte em nix mehr, as he sick eenes Dages gewöllig mit sienen Könnig Wenzel kreeg. De wör niämlicks nieschierig up dat, wat sien Frau em wuohl bichtet harr. Doch auk vör Macht un ne graute Krone knickte Nepomuk nich in. Bi noch so grüelick Quiälerie leit he sick van dat Bichtgeheimnis affbrengen. Antlest leit Wenzel em buoben van de Prager Karlsbrügge in de Moldau smieten, wo he elennig versuoppen is.

De Mensken keeken up. Dat spröök sick gau rund. Nepomuk steeg hauch in Ehr un Achtung. Nepomuk steiht för Mensken, de van Grund up vertruu’enwürig bünd un kien schlecht Gepraot üöwer annere unner de Lüe brenget. Ick meine, jüst vandage bruuket wi so nen Schutzhilligen mehr denn je. Schön, dat et bi de Katholiken för em an den 16. Mai nen Gedenkdag giff.

Ja, wi bünd alle bloß Mensken. Well hät dao kiene Fehler. Den Mund aower to haollen, wenn et üm de Fehler van annere geiht, dat is un wör längst nich immer eenfach. Et hört aower up, annere minn to maaken, bloß üm sick sömms graut in de Buorst to smieten. Un heelmaol deniäben is et, wat tüskentiets nich alle so in use sogenannte „Mediengesellschaft“ passeert. Dao weidet se sick an Fehler un Mallörs van ann’re. Wu weh so wat doon kann, merket wi erst, wenn se üöwer us sömms hertrecket. Bi so wat aower schwiegen to können, wieset menschlicke Riepe un ’n graut Hiärt.

Wi alle sollen et ruhig öfters demet probeeren – auk wenn se us dann wuohl nich glieks hillig spriä-ket. Wat sall et. Eenen Nepomuk is jä auk genoog. Un Otto un Ottilie is Otto un Ottilie. De könnt dao auk wuohl wat von. Man mott jä nich glieks debi in de Iemse springen. Orre?

Bild: pixabay

All’s is still un schwich.
Gewitterstimmung lich
in de Lucht. Et is binaut.
Sietto lück giällviolaraut

rullet Wulken üöwer’t Venn;
se grummelt brummig för sick hen.
Dat Moorhohn will so wat nich luoben,
gespannt kick et män bloß nao buoben.

Dann röpp et met ne bange Stemm,
de rullt un kullert wiet, wiethen.
Dao fallet all de ersten Druopen,
dat Birkhohn häff sick all verkruopen.

Nen grellen Blitz, met Mordsgewalt,
lött et nu dönnern, dat et knallt.
Un et schinnt, de wööste Riägen
döt pläddernd ‚t heele (das ganze) Venn bewiägen.

As kreeg den Törf gar nen Schluckup,
so nemmt dat Moor den Riägen up.
Et palsket un et schwappket,
et dönnert un et klattket –

bis dat de lessten Druoppens plumpst.
Von wieden noch wat Dönner bumst…
Dat Moorhohn kann sick nu wier frei’n,
et balzt de Hahn – un noch so fein!

Bild: pixabay

De Sommerdag füng an es ne löchtende Kieddenblome (Löwenzahn). Doch üm de Meddagstiet kippte he. Nu söhg et änners uut. Backend heet tröcken van ächten her swatte Wolken up. Dao sagg de Buer: „Dat giff glieks noch wat. Eher dat et grummelt, föhr ick noch gau in de Stadt. Ick mott dao noch hen un haalen wat.“ „Gaoh to“, sagg de Meerske (Bäuerin), „ick haoll hier wuohl Huusbest (ich passe schon auf) un doo tüünen (nähen, flicken).“

Kuort drup wör Ruhe in‘ Huuse.

Et wuord mehr un mehr bienaut (drückend-schwül), daobi ganz un gar dimstrig. De Hiemmel gries es Zinn, ächten her aower so iäben giäl met viola Striepens; heel bedrohlick. Un still wör et.

Sietaff van et Herdfüer brannde unner ’t Krüüz met dat drüüge Palmstrüüksken dat Üölgelämpken. De Frau woll dagesüöwer nich graut Lecht maaken. So was dat Huus all so guet es düüster. Nich dat dat Menske bi düt Wiär dao alleene in Huuse bange wör, dat nich, aower se harr sick män doch in’ Naihstuoben verkruopen. Tüünen dai se gerne. So nösselde de Frau nu met allerhand Flickwerks üm dat lütke Lämpken van de aolle Pfaff-Naihmaschin harüm. Wenn nich jüst de Naihmaschin suusede, wör et mucksmüüskenstill.

Godorrie, wat drückend! De Lucht stönn män so. De Fensterladens wören sperrangelwiet up.

Jungejunge, buuten wuord et wehriger. Nu grummelde et all aff un an. Blitzte et van wieden, krüüßede sick de Meerske. Se keek nich up. Dann aower krachte naihge bi heel boll’rig nen Dönner – un rullde wiethen weg. „Nu aower Sluss hier!“ reip se de keggenan. ’n Snipselken Gütermann-Nähseide in’ Mund, göng se met nen fasten Tratt up dat Fenster an. Se woll et tomaaken un bleef doch staohn… Ganz met sick eens, keek se in Gedanken nao buuten hen.

De Klämmerkes (rankende Kapuzinerkresse) hüngen düörstig un slaffmatt van’ Tuun. De aolle Tuun met dat graute Heck (Gattertor)… Siet Jaohr un Dag höölt he sick üm den schattigen Appelhof (Obstgarten) män immer noch guet. De Baime, et schinn, schachmatt van Hitze lööten se sick flau (kraftlos) hangen. Orre ducknackeden se sick vör Angst un Bange?

Bloß giennen, achter ’n Koben (Schweineauslauf), ganz alleen up de graute Wieske, reckte sick – piel hauch – de aolle Biärnbaom in de Höchte. „Jüst so es ’ne Flamm, de hiemmelwärts lodert“, sinneerde de Frau un wiskede sick naodenklick met de Schüött den Sweet aff. Et schinn, jüst nu woll he sick wuohl wirkrempen (wehren).

Wu wör dat? Harr nich erst in‘ Februar iähr Mann noch säggt: „Den aollen Kostgänger dao buuten, den hau ick üm; vull drägg he jä doch nich mehr.“ Män dat harr se em soiäben noch uutküeren konnt. Denn so lange se denken konn, stönn he dao, de aolle Baom, met de Bank dao drunner. De Bank… Genrassionen häbt dao truulick siätten. De Frau dachte: „Un de Biärnbaom, wat is de doch maol guet wier dörkuemmen.“ Schön so, de fiene Duft, de herrlick witte Blaite in‘ Fröhjaohr met all de summenden Immen, de sick munter in em tummelden… Un nu hüngen se de all wier dran, noch ganz lütt, de Biärnkes, mündkesmaote, hatt noch, doch wanner wier saftig-sööt. Se is baoll nich mehr to kriegen düsse Westfäölske Speckbiärn‘, ne Rarität. Geiht man dao so eenfach met Biel un Saage dran? Üöwerhaupt, spiellt bi so ’n Baom nich mehr noch mit äs bloß dat Holt?

Heel biestrig flammden nu de Blitze up. Jö! Un wat ne bollerige Dönnerie! Oh, oh, dat is nu kien Spiellwerk mehr dao buuten, dat löpp up ’n geföhrlick Unnerwiär ruut. Wehrig friskede de Wind  up, huulend all glieks in de Baim to rüüsken. In‘ Nullkommanix klädderden dicke Druopens hatt up dat Affdack. Dao göng et loss. Palschkend fööl dat Waater män so van buoben daale. Un heel wild baigen sick de Baim keggen den Bruusewind an.

Eenzig de aolle Biärnbaom böhg sick ächten bloß so iäben hen un her, stadhaftig stolt, so as woll he sick nich giebben. Auk de Merske stönn in Gedanken noch an ’t Fenster. Wu schön frisk et up maol röök. Et is doch nix bloß schlecht. Hm…

Män dann: Ohne Gnade, grell un strankiel (hart, streng), göng de Blitz runner. In’ sölwigen Moment krachte et, dat et geföhrlicker nich göng. Splitternd hallde et nao…

Oh je. Knall up Fall harr et em troffen, den aollen Biärnbaom. Sien Stamm,. klaffend es ne Wunde nu. Sietto verstreut lag Krone un Ast-werks. Verwundet auk de Bank, geföhrlick schwatt anbrannt. Verwundet auk de Frau. Iähr Hiärt harr et troffen. Ratz slöhg se dat Fenster to. Iähr Schreien bleef buuten. De Wind weihde et weg – wiet weg. Verbaast laip se in Huuse harüm un namm den Rausenkranz.

As de Buer wier uut de Stadt kamm, verstönn he dat Klagen van siene Frau gar nich. „Stell di doch nich so an“, sagg he, „män guet, dat et bloß den aollen Baom dao giennen (da hinten) troffen hät. Ick haal glieks muorn Biel un Saage. Dann krigg he den Rest.“

De Frau sagg nix. Se dachte bloß: „Ach, ji Mannslüe. Wat us Frauen bis ant Hiärt geiht, dat geiht ju Kerls män bloß bis an de Knei’…“