Ali un Aldi

Bild: pixabay

1960 gaff et bi us in Düütskland jüste maol 1.500 Türken. Aldi deelde to de Tiet siene bis daohen jüste maol 300 Kaupladens in Aldi-Nord un Aldi-Süd up. Van nu an duerde et gar nich mehr lange, dao daien bi Aldi nich bloß de ersten Alis flietig inkaupen, nää, baolle leip bi Aldi auk all den een off annern Ali gar äs Filialleiter. Kick, dat is Integration! Dat göng so wiet, dat Ali maol bi Albrechts Karl in Essen anrööp un em sagg: „Allo Scheffe, hier Ali. Wille sagen, Pappepier für Klosette war nich auf Palette. Jaja, Scheffe, sonst alles Paletti bei Ali hier.“ Kick, so wör dat.

Tüskentiets liäwet von Ali nu all veer Generassionen bi us. Un uut kien Stadt un Land is Aldi wegtodenken. Ali auk nich. Egaol off Ali oder Aldi, beide häbt sick guet maaket un gehört längst to use Kultur hier. Vörbi, de Tieten, as sick so männig fien Menskenkind to schade wör, in so Billigläden es Aldi intokaupen; vörbi auk, as Ali noch stüödderde: „Scheffe, nich verdrehen, Ali nix verstehen…“ Nu mott Ali et jä nich glieks up Platt doon, doch et is auk nix, sick de bloß met „Verständigungsschwierigkeiten“ harümtoschlao’n. Dann geiht et van Anfang an in‘ Knüpp.

Män wat sägg ick dao?

Eenen van use hiesigen Landslüe hier, Hillebrands Gerd, de leip vör Jaohren es in Dortmund. He wör dao up Besöök bi siene Dochter Roswitha. Nu ja, wu dat vandage so is, wör Roswitha auk all van iähren Kerl aff un schlöög sick dao so äs „Alleinerziehende“ dör. Un so moss de junge Mama nao Fieraobend up ’n lessten Drücker auk noch gau de Kinner uut de Kita haalen. Tüskentiets könn Gerd jä noch wuohl gau wat fört Aobendiätten inkaupen. Nu ja, waorüm nich. Gerd wör jä gar nich so. Un so möök he sick denn auk met den Inkaupsbüül up ’n Patt.

Nu moss wietten, Dortmund, Junge, dao is all wat an Straoten! Herrjeh, Gerd kreeg un kreeg nich den rechten Dreih dao nao’n Aldi hen. Dao fröög he den erstbesten jungen Türken: „Du, höre er mal! Wo hier geht’s hin nach Aldi?“ Gewitzt keek em den klooken Ali an un sagg to Gerd: „Hö? Zu Aldi!“

Gerd schlöög sick verdutzt an de Plääte un meinde: „Wat?! Schon zu hier Aldi…?“

 

Annanese un These

Bild: pixabay

Päule harre et nich so met siene Frau, an sick härre dat met Anna biätter konnt. Aower wat küer ick, et gehört de immer twee met bi. Wat nutzet dao noch alle düsse Annanesen un Thesen? Sitt’s de met, moss seihn, dat de demet feddig wiärs. Päule hölp sick, wu man wuohl so säch, met ne „Umorientierung“. Män guet, dat et noch Kanickel gaff. Dao konn Päule sick noch wuohl schön bi afflenken. He dai Rexe tüchten, ne wunnerbar Sorte Kanickel. Rexe sind jä so wat es Könnige. Un wat dao gar ne Könnigin bi is, de is ganz wat. Wenn Päule daovan küert, kick Anna gar noch grimmiger.    

     Van so ne Rex härre Hermann, den Piärdezüchter, för siene Stute Annabell gerne wat met hat. Denn met düsse Annabell woll et un woll et nich so recht klappen. Et schinn, he harre met dat störriske Dier kien Glück. Män he moss de nu män met feddig werden. Gar nich eenfach! Jüst gistern noch göng et hauch her debi. Wieso dat, fröög Päule em?

     Ach, Annabell wäre maol wier heel eegenköppsk wiäsen. All as de Hengst sachte up iähr tokommen wäre, härre se luuthals wiehert un üm sick trappet. Ganz schlimm. Also härre he se an de Liene fastebunden. Män as auk dann de Hengst nu naihger kommen wäre, was Annabell wahn hauchsprungen, met de Miäse debi auk noch keegen dat Heck (Gattertor), wat nu ganz un gar quer in de Angeln hüng. He könnde wuohl unwies werden, keek Hermann dull van sick.  

     Oh, oh, dat hörde sick jä auk alle gar nich guet an, mennde Päule. Wo Hermann de Stute denn her härre? „Uut Lähden“, brummelde Hermann. „Dann hör ick et wuohl“, wünk Päule aff, „miene Frau kümp auk uut Lähden.“

Jajaja

Bild: pixabay

Well wuohl mehrst guet küeren kann, de is de all glieks en guet Stück met hen. Ick meine hier kien Sabbeln orre süss so dumm Gepraot. So wat nich. Nä. Aower ruhig es düütlick säggen, wat Sache is, dat giff Luft. So weet jedereen, wu he dran is. Wat dann noch so klooke Germanisten sind, de kommet gar noch met Artikulation un so wat, Dat giff et jä auk noch, also düssen mündlichen Ausdruck. Un wenn wi dao all bi sind, so draff auk de rechte Betonung nich debi feihlen.

     Kien Wunner, dat Jopp sick bi et Küeren trüggehölt. Wenn de Mann üöwerhaupt wat säch, so säch he immer bloß: „Jajaja.“ Mehr nich. Dat mott et män doon. Rest moss di denken. Heel änners siene Frau, wat ne Olga uut en Kaukasus is. Weil et iähr hier bi us an sick wuohl gefööl, is se met Jopp wat anfangen. Un Jopp? De kam up düsse Art auk noch an en Wief. Wat soll Jopp all säggen: „Jajaja“. Un van Stund an dai Olga för em dat Küeren. Doch mi schinn, Jopp harre al nix mehr to säggen. Denn wenn es wat wör, Junge, dann fackelde Olga aower nich lange. Dann göng et glieks met Karacho.

     Ick sach to Jopp, he könn bi so wat nich immer bloß ducknacken.  De russischke Natur bruukte auk es wat an Wedderpart (Widerstand). Egaol so met „Jajaja“, leip he äs Jesemännken (kleines, unscheinbares Wesen). Nich dat he noch Bammel vör siene Ollske kreeg! „Du moss seihn, dat du dao nich noch eenes Dages leep (schlimm) met anlöpps“, sach ick em. Off he dat verstaohn härre? Jopp sach: „Jajaja.“ Ick will de auk nix mehr up säggen.

     Doch dann kam de Saake met Rasputin, düssen struppigen Rüern. Dat Dier lööt eens Dages den Kopp mächtig hangen. Jopp möök dat Sorgen. Doch weil de Mann nich gerne küerde un he erst recht nich lang un breet met Olga dispelteeren woll, händelnde Jopp för sick. He nöhm den Rüe an de Liene un göng de stiekum achtendör mit nao’n Veehdokter.

De nahm sick den Rüern met allerhand wunnerlicke Gerätschaften vör un mennde, „das Beste für den Rüden“ wäre nu wuohl bloß noch de Spritze. Godorri! Dao moss Jopp nu aower slucken. Herrjeh. Wat maaken nu? Un Olga? He wiesede den Dokter en Blättken met ne Telefonnummer. „Ach, Dokter“, beddelde he, et möök sick amtlicker, wenn he äs Dokter dat siene Frau Olga villicht biböög. Off he wuohl iäben anroopen dai, „ … um ihr das beizubringen?“, fröög den Veterinär. „Jajaja“, nickoppede Jopp. Dao greep den Dokter dat Telefon, stellde up Luut, so dat Jopp mithören konn un spröök: „Ach, eh, werte Frau, hier spricht Doktor Möllers. Guten Tag. Nun, eh, nicht wahr, ihr Mann ist mit Rasputin hier und ich muss sagen, er muss eingeschläfert werden. Sagen Sie, ist das in Ordnung so?“

„Ja, also!“, reip Olga un wünnerde sick, „höre richtig ich? Josseff, mein Mann, er will das?!“ Prompt höölt den Doktor Jopp den Hörer hen un Jopp reip: „Jajaja!“ „Na ja“, sach Olga, „wenn das so ist, dann nur zu. Und Rasputin, bitta schön, ja, den geben Sie dann mal kräftig Tritt in den Hintern, der findet allein schon wieder nach Haus.“

Maigang

Bild: pixabay

Nu in‘ Fröhjaohr kam hier es en Tropp Vogel bineene. Et schinn, se mööken alle gern den Schnabel loss, denn et gong glieks hauch her debi. Den eene reip „Piep“, den ännern „Fiep“, nu ja, wu dat iäben so is met de Vogels. So wat moss kennen, dat kanns nich studeeren. Wat man so devan metkreeg, harren se et wuohl alle nich eenfach. Ach, ach, ach, et wäre längst nich mehr so heimelig för iähr in de Welt. Wo göng üöwert Feld noch schilpend (zwitschernd) en fidelen Lewing (Lerche) in de Höchte? Wo reip munter noch de Kiewitt (Kiebitz) dör de wiede Welt? Kien Wunner, dat söwwst de Primadonna met iähre wunnerbaren Nachtegallkolleraduren mehr äs knapp bloß hier un dao noch to hören wäre. Gar Spreen (Stare) orre Distel- un Gröönfinken mööken sick rar. Auk de Gaitling (Amsel, Singdrossel) moss säggen, he härre all munterer tiriliert. Schön, dat weinßens de Gempels (Dompfaff) sick noch met Wonn üm de hauhgen Kiärktüörns dreihden. Gott to Ehr klüng iähr „Tüüh“ un „Pijüt“!

Un jüst denne, den Gempel wör et, wecke nu gesellig in de Vogelrunde fröög, off se sick an en 1. Mai nich maol tohaup en schönen Dag in‘ Stemmersken Bagno maaken sollen (das Bagno in Steinfurt war bis Anfang des 19. Jahrhunderts die bedeutendste Parkanlage Westfalens). Oh, dao wören se glieks alle för. Wo se sick denn driäppen sollen, fröög den Gaitling „Nu ja“, keek de Gempel so in de Runde un wäögede siene swatte Koppkappe hen un her, „also ick meine, naoher üm 10 vör ’t Kerkenportal in Nienkiäken. Dat is nich to fröh un nich to laate un so könn wi up ’n Weg nao Stemmert hen gar guet noch tesammen ne Runde üöwer den wietlöftigen Offlumer See bi Wiättringen dreihen. Dat wäre doch wat, orre?“ „Ganz un gar“, nickoppeden de ännern Pierpmatzen. „Also dann bis naoher üm 10 in Nienkiäken“, so den Gempel, „is jä hier glieks dichte bi“. „Jaja, kein Problem“, fleitkeden glieks wecke terügge.  

Nu mött wi Menskenkinner wietten, dat de Gempels van alle Vogels mehr äs pünktlick sind. Dat maket wuohl so de grauten Kiärktaonuhren, de se jä nu auk mehrst immerto vör Aogen häbt. Nu wör aower all baoll Veerdel 10 dör. Un kien Vogel to seihn. „Fief Minuten noch, dann dreih ick aff“, tüütede de Gempel et spitz uut. Doch dann… Wat söhg he dao? Dao kam ganz gemach, de Gaitling vöran, den Tropp Vogels up den Kerkplatz in Nienkerken dranpättket. Un alle süngen: „Nun will der Lenz uns grüßen, von Mittag weht es lau …“

Es en Torpedo schööt de Gempel hauch van’ Tüörn daale up den Gaitling hento un reip: „Ji aollen Traonsuusen, nu aower fix!“ Verschrocken anterde de Gaitling: „Tix-tix-tix. Mäck doch nix.“ „Mäck nix?“, fröög verdreiht den Gempel, „wo komm ji denn her?“ „Och“, mennde de Gaitling vergnögt, „wi häbt us dacht, düssen schönen 1. Mai könnden wi wuohl met en Maigang hen nao Nienkiäken beginnen.“

Ja, wenn dat so is, dann … nu aower män fix: „Guten Flug in de Wonnewelt“.

Wat amtlick mott, dat mott besönners

Bild: pixabay

Wat mott, dat mott. Wat aower amtlick mott, dat mott besönners! Dao mossen gar wööste Schwertschluckers all de Waffen bi strecken. Besönners Rasputin harre dao wahn wat met to doon. Daobi konn et de Mann noch so fein met siene blitzblanken Klingen. Nich to glöwen, wat dao nich alle so dör sien Halslock göng! Scharpe Landserbajonette wören nix, de flutskeden män so dör sienen Schlund. Doch gerne gönnde de Mann sick auk es de een off ännere Kürassierfechtklinge. Un as Zugabe möök he sick söwwst vör wööste Kosakenreiterdegens nich bange. Dat Budenvolk wör de ratz bi van de Söcke – bis dat dao eens gueden Dages en Amtmann van de Berufsgenossenschaft met ne graute Aktentaske bi em stönn.

     Tschä, so un so söhg dat uut. Se wollen bloß et Beste van em. Daoto gehörde auk ne „gewisse Vorsorgemaßnahme“. Denn bi all dat scharpe Iesen, dat dao so allmänto dör siene Struotte (Kehle) göng, könnde sick up Duer licht wat debi an de Speiseröhrn affsetten. Un dann härren se em wanner all met Füfftig bi de Rente. Dat göng nich. Dao mössen se bitieten wat keegen doon. Also wör Rasputin nu alle Veerdeljaohr bi et Gesundheitsamt dran. Oh, oh, dao begöngen se em aower! Fraog nich wie. Dat wör söwwst för Rasputin kien Dümkenlecken. Doch wat mott, dat mott. Un wat amtlick mott, dat mott besönners.      

     Kopp in en Nacken, göngen se em dao „rein prophylaktisch“ met en Draohtbüörssel dört Halslock. Hölp alle nix, dao moss he män dör. Immerhin konn he aower noch met en Emmer Rapsüölge naospöölen. Dann göng et auk wanner wier. He söwwst härre sick leiwer noch iäben met en Damaszenerdolch sien Zäpfken kiddelt. Aower maak so wat es in‘ Gesundheitsamt!

     Ach, wat säch ick. Up Duer härren se sick ohnehen de heele Tortur met em sparen konnt, denn bi all de leidige Halskratzerie is Rasputin kuort drup all an Scharlach stuorben. Daomet konn auk glieks ineens „die Akte Rasputin geschlossen werden“. Amtlick wör sowiet all’s in de Riege. Söhg alle guet uut. Et bruukte jä auk för em nich es mehr „in absehbarer Zeit“ en Rentenbescheid.