Wenn de Kraans trecket

Bild: pixabay

Van Medde Oktober bis Medde November häbet et hier de Vogels drock. Et is en Komen un Gaohn. So kommet van Nord un Ost nao hier int Winterquartier Saotkraihen, Dohlen un Ringelgäöse. Ännere Fleigers is et in de Wintertiet hier (immer noch) to kaolt. So trecket de Kraans (Kraniche) gen Süden. Sinnig kiek ick debi hauch, so es enst Georg Trakl (1887 – 1914), de schreef: „Am Abend, wenn die Glocken Frieden läuten, folg ich der Vogel wundervollen Flügen, die lang geschart, gleich frommen Pilgerzügen entschwinden in den herbstlich klaren Weiten.“  

     Ick kieke hauchup un wünner mi üöwer den kraansken Formationsflug, en Wunner för sick, wu de Vogels et dao buoben met heestrig Geroop, schön ächteran, de Riege nao, wiethen trecken laotet. Se fleiget en graute Tropps. Vandage dai man „nachhaltig“ säggen, denn de V-Formation spart vull Energie; so lött et sick achten in en Windschatten länger kraftsacht mehr so swewend mitfleigen. Drüm wesselt sick vörnvöran de besten Frontfleigers aff, üm achter sick de Familgen met guet twee Jungvogels to schonen. So schaffet se bi guet 60 – 80 Stundenkilometers hunnerte van Kilometers an en Dag, eher dat se sick maol wier up en Rastplatz verhaalet. Duusende Kilometers geiht dat so – un all’s ohne Navi noch so guet …

     Well Glück häff, kann auk wuohl es seihn, dat de Kraans met iähre Fleigerie innehaolt. Dann trecket se up maol Kries üm Kriese. Biologen weet‘ waorüm. Denn dann nemmet se wuohl ne nie’e Witterung an dat Erd-Magnetfeld up orre nutzet ’ne biättere Thermik. So geiht et glieksdrup kriesend höhger un höhger. Mi is alleene dat all Wunner genoog. Dat schinn Günter Eich (1907 – 1972) wuohl nich minner so. He vertruude „dem Vogelflug seine Verzweiflung an. Denn er misst seinen Teil von Ewigkeit gelassen ab.“ Un wi?  För us „heißt es Geduld zu haben, irgendwann wird die Vogelschrift entsiegelt.“

     Recht so. Aower wat maaket wi Mensken daokeegen doch nich faken graute Welttheaters üm nix. Daobi geiht us de Welt unnere Hande kaputt. Alleen keegen so en Tropp Kraans all mössen wi us schiämen. Dat wüss nich minner wuohl düssen Geheimrat von Goethe (1749 – 1832). De schreef us all vör guet tweehunnert Jaohren int Stammbook: „Die Natur ist das einzige Buch, das, ohne großes Aufsehen zu machen, auf allen Blättern große Inhalte bietet.“

     Hoot aff un Kopp hauch kann ick dao bloß up säggen.

Hiärwst

Bild: pixabay

Wenn nu in’ Hiärwst de Drachen stieget,
hauch üöwert wiede Stoppelfeld,
un Baime bunt dat Löchten krieget,
dann suust et frisk wier dör de Welt.

Et wörmt nich mehr de Sunnenschien,
fröh winkt de Aobend, niäbelnatt;
Nachtküllde plücket sacht un fien
egaolweg nu so Blatt üm Blatt.

Streng giff de Hiärwst sick mehr un mehr,
as sach he ernst: „Wat mott, dat mott.“
De Kattuul (Schleiereule) röppet auk deher;
de Rüer kläfft hall (laut) et uut sien Schott.

Wahrlick, de Tieten ännert sick,
de Hiärwst gemahnt et resolut.
Auk düt Jaohr nu krich wier nen Knick;
nich lang, dann is all wier Kehruut …

Plattdeutsche Trauersprüche

Bild: pixabay

Gloovensfast
stiärwt wi met Jesu trüü Geleit
int Lecht van Gottes Herrlichkeit.

Wat ick so konn, dat häb ick doon,
vull Toversicht will ick nu gaohn.
Ick gaoh hier ja nich eenfach weg;
ick komm dao an, wo Gott us dräch.

Du guede Gott, an use End
berge us in diene Händ‘;
schenk Lecht un Liäben us bi di,
so dat up ewig wi sind blij.

Et geiht üm mehr

Bild: pixabay

Mit de Dage wasset dat Körn in de Wiäken,
un mit de Wiäken to Ähren för de Seise;
aower erst dör de Seise
wätt daoruut Braut un Speise.

Geiht dat den Kopp oft auk wuohl quer;
et is, es ’t is, et geiht üm mehr.

Mit de Dage riepet wi in de Jaohre,
un mit de Jaohren to Erntegaben för den Daut.
Aower erst dör den Daut
werdet wi richtig graut.

Geiht usen Kopp dat auk wuohl quer;
et is, es ’t is, et geiht üm mehr.


Immer was Feines von hier:
Plattdeutsche Pötter-Bücher aus dem Aschendorff Verlag Münster

Stillfriedag un Paosken

Bild: pixabay

Stillfriedag is för alle maol,
off wiet noch hen orre gar baolll …
Dat use Liäben endlick is,
ja, dat is sicher, ganz gewiss.

Nich eener hier in use Runde
kennt Jaohr off Dag, orre de Stunde.
Un doch is et eenmaol sowiet,
för mi un di is et dann Tiet.

Wat nu? Wat dann? Well dat män wüss?
De Welt lött us in‘ Ungewiss.
Doch statt Finale un Mallör
spriäkt Christen hierbi änners dör.

Hier kieket wi män „unvollkommen“,
de „rechte Sicht“ is us noch nommen.
Dann aower kenn wi ’t ganz un gar,
so mäck de Bibel us dat klar (1. Kor 13, 9-12).

Well daovan nix nich wietten will,
de schwieg bi dat män leiwer still.
Wat he auk up de Riege krich,
biätter is dat sicher nich.

Un quiäl wi us auk noch so sehr,
bloß well dr glöff, vertruut up mehr.
Gott Dank singt se in männig Lieder:
Ächter ’n Horizont geiht’ wieder …

Wi Christen bruuket kien Begaosken,
wi gleiwt an mehr, drüm fier wi Paosken!

Plattdeutsche Pötter-Bücher
aus dem Aschendorff-Verlag Münster:
Immer wat Besönners – bi elken Anlaot